Emozioak desestereotipatu

Emozioen kudeaketa, asertibitatea eta komunikazio ez bortitza harreman pertsonaletarako ezinbesteko elementu positiboak dira eta ziur naiz hau irakurriko duzuen gehienek ez diozuela honi kontran egingo. Horrek ordea, ez du ziurtatzen heldu bezala trebetasun hauek garatuak ditugunik eta ondorioz, hezitzaile garen heinean, hankamotz aritu gaitezke honen lanketan umeekin.

Emozioetaz aritu egiten gara, asko dira azken urtetan sortutako materialak eta ekintzak eta emozioei lekua eman diegu heziketan. Aurreko belaunaldiekin alboratuz aurrerapausu garrantzitsua da. Jakin badakigu emozioak ez direla gutaso askoren bizitzetan aintzat hartuak izan eta emakume-gizon izateagatik modu oso ezberdinean ikasi dugu sentitzen duguna adierazten. Jakin badakigu emozioak berezkoak direla izakiongan, baina hauen adierazpena guztiz baldintzatuta egongo da jendarte arauengatik eta jendartea genero-estereotipoez blaitua badago, hala izango da gure emozioen heziketa.

Guraso bezala sentitzen dudana adierazten dut ala nire umeen aurrean disimulatu egiten dut? Emozioen adierazpen zintzorik ez bada, emozioen isilaraztea ematen da eta horrekin umeek emozioak ez direla adierazi behar ikasiko dute imitazioz.

Inguruan gizonen amorrua zein haserrea bortizki eta emakumeen kasuan isiltasunaren bitartez bideratzen dela ikusiz gero, tristura seriotasunez ala agresibitatez adierazten dutenean gizonek eta negarrez emakumezkoek, adibidez… berauen identitatearen arabera hurbilen sentitzen duten horren modua hartuko dute aintzat, identifikazioz ikasiz.

Umeek behaketaz, imitazioz eta identifikazioz ikasiko dituzte gauza gehienak lehen urtetan, beraz eskeintzen diegunak markatuko du hein handian berauen geroko garapena, baita emozioei dagokionez ere. Jarritako oinarria zein den arabera, gerora bestelako espazioetatik, sare-sozialetatik adibidez, jasoko dutena modu ezberdinean filtratuko dute. Gaur egun egiten duguna oraina hobetzeaz gain, etorkizuna baldintzatuko du, beraz ahalik eta hobekien egitea merezi du.

Ziur naiz asko zaretela zuen bizitzan zehar ikasitakotik garapen positiboa izan duzuela, ikasitakoa deseraikiz eta modu berrian eraikiz zuen emozioen kudeaketa hori. Askotan, ordea, lan hau modu teorikoan egiten da. Asko irakurri, hitzaldietara joan…eta horrekin emozioetan, hauen bizipen eta kudeaketan arreta jarri, ulertzen saiatu eta aldaketak egiten joan zarete, ezta? Aupa zuek!!! Ez da lan makala pausu hau ematea.

Baina lanketa hau teoriatik gorputzera eramatea ezinbestekoa da. Emozioek adierazpen fizikoa dute, aldaketa nabariak ematen dira eta zerikusi gutxi du beldurra ala tristura sentitzeak, adibidez.  Gorputzak hitz egiten digu eta hori sentitu beharra dugu emozioak ulertzeko.

Umeei txikitandik emozioetaz aritzean lagundu behar diegu. Koloretako munstroa bezalako liburuek emozioen ezagutzan lagungarriak izan daitezke, baina hortaz haratago, emozioak  sentitu behar dira. Ez da arnasa berdin hartzen triste ala urduri egonda. Giharrek ez dute tonu berdina haserre ala pozik egotean, gorputzean odola ez da berdin mugitzen beldurrez ala harriduraz egotean….

Ipuin eta joku askoren bitartez teoriaren aldea jorratu daiteke, alde arrazionala, baina emozioak gorputza dira.

Nire haurraren aurrean pozik nagoela esan dezaket, emozioa aipatuz, baina nire gorputzak kezka adierazi dezake.  Hitzek gezurra esan dezakete, baina gorputzak ez. Zenbait emozio disimulatu nahian ibiltzean, umeei gezurra esaten diegu, kontrajarriak diren mezuak ematen dizkiegu. Berauek ahozkoa ez den komunikazioa, gorputzaren bitartez ematen den hori, jasotzen dute, maiz hitzez esandakoa baino askoz errazago.

Gezurrak esatea (ahoz zein gorputzaz) ondo dagoen eztabaidagarria izateaz gain, egiten ari garen heziketa jokoan jartzen du.

Emozioak sentitu behar dira eta modu egokienean adierazi behar dira, modu asertiboan, gure burua zaintzeko baliabidea direlako, babestu eta lagundu egiten gaituztelako. Hitzetatik sentsazio fisikoetara pasa beharko ginatekeela uste dut, zintzotasunez eta genero-errolekin behingoz hautsi.

Oinarrizko emozioak gizaki guztiok ditugu, Euskal Herrian zein Mongolian. Gizaki guztiok ditugu, emakume, gizon zein ez-bitarra izan, sinesmen erlijiosoak izanda ala ez, azalaren kolorea edozein izanda ere…Gizakion  berezko ezaugarria da emozionalak izatea eta honetan ere, aurreritzi eta estereotipoak apurtu behar ditugu benetako emozioen heziketa aberasgarria egin ahal izateko.

Zure emozioen Heziketa eta kudeaketa desikasi eta berreraikitzeko prest? Hori izango da hezteko eredurik hoberena.