UEMAk agerraldia egin zuen atzo, Eusko Legebiltzarrean, eta besteak beste, gazteen ikus-entzunezkoen kontsumoari buruzko ikerketa aurkeztu zuen. Azterlanean aztertu dute zer nolakoa den kontsumoa telebista, sare sozial, streaming plataforma, musika edota bideojokoen kasuan, eta diagnostikoa larria da: “Euskara erdaren oso azpitik dagoela ondorioztatu dugu”, azaldu dute. Ikerketak UEMAko kide diren 94 udalerrietako LHko 4. mailatik Batxilergoko 2. mailara bitarteko 11.571 gaztek betetako inkesta du oinarri.

Zenbait ondorio atera dituzte UEMAko herrietako gaztetxoen ikus-entzunezkoen kontsumo ohiturak aztertuta. UEMAko lehendakari Iraitz Lazkanok jardun du hizkuntza-komunitate eta herri gisa dagoen erronkaren gainean.

Ikus-entzunezkoen panorama “asko” aldatu dela azpimarratu du, eta horrek gaiari “urgentziaz” heltzea eskatzen duela dio: “Begirada zabaltzea eskatzen digu. Abiada bizian aldatzen ari da hau, eta gaiari heldu behar diogu”.

Ondorio nagusiak

Edukiei lotuta, gaztetxoek fikzioa bilatzen dutela azaldu du Lazkanok, eta hortaz, “apustu sendoa” egin behar dela hortan: “Goazen! telesaila da adibidea, lortzen baitu etxean euskaraz egiten ez duten gaztetxoengana ere iristea. Behar ditugu halako gehiago, hitz egin dezagun eskaintzari buruz ere”.

Horri lotuta, EITBk eta RTVEk duten ardura azpimarratu du lehendakariak: “Gure udalerrietako milaka gaztetxok jotzen dute egunero RTVEra marrazki bizidunak ikustera, eta euskarak ez du batere presentziarik bertan”.

Halere, telebistak baino bestelako plataformak ari dira indarra hartzen. “Urratsak egin dira azken hilabeteetan, baina pauso horiek areagotu eta sakondu egin behar dira (…) Zenbat gaztek dakite Netflixen jadanik badauzkatela euskarazko edukiak?”, adierazi du.

Sare sozialei lotuta, Lazkanok nabarmendu du euskarazko “erreferente falta” dagoela: “Eguneroko hizkuntza euskara dutenek ere, sare sozialetan erderara jotzen dute, besteak beste, erdarazko eremutzat jotzen dituztelako sare sozialak”.

Erreferente eta hizkuntza-politiken premian

Egoerari buelta emateko, “erreferenteak” behar direla azaldu du Lazkanok, eta horretarako “euskal sortzaileen aldeko apustua” egin behar dela esan du: “Eskaintza asko ugaritu da eta itsaso horren erdian proportzioan txikiago ageri da euskara”.

Era berean, hizkuntza-politikan “sendotasun handiagoz” jardun behar dela azaldu du: “Pandemiak ageri-agerian harri digu ikus-entzunezkoek zer neurritan eragiten duten gure gaztetxoen hizkuntza-gaitasunean eta ohituretan, eta hainbat eremutan ari dira atzerapausoak sumatzen”.

Ikerketa osorik hemen.

UEMAko ordezkariak Eusko Legebiltzarrean ikerketaren datuak aurkezten.