Haurra logopedara noiz bideratu?

Sarritan bai gurasoek eta baita irakasleek ere, haurra logopedara noiz bideratu behar den galdetzen didate. Batzuetan ez da erreza izaten haurrak zerbait duen ala ez detektatzea eta konturatu orduko denbora galdu dela ohartzen gara, kaltea luzeagoa da eta finkatuagoa dago, beraz zuzentzeko prozesua ere luzatu egiten da.

Beraz, oraingo honetan laguntza eskaintzeko asmoz, kontutan hartu beharreko orientazio puntu batzuk azalduko dizkizuet.

3, 4 eta 5 urteko haurrengan honako zeinuak ikusten badituzue, egokia izaten da logopedari galdetzea, ohikotasunaren barruan dagoen edo tratamendu prozesua martxan jarri behar den jakiteko.

Argazkiaren iturria

– Adin horretan txupeteaz jarraitzen duten haurrak: txupetea denboran luzatzea ez da ona gureahoarentzat, berau eraldatzen baitu; mihia indargabetzen du, aho sabaia igo eta hortzak desitxuratu.

– Atzamarra xurgatzen duten haurrak: txupetearekin gertatzen den bezala aho forma eraldatzen dugu.

– Mastekatzen ez duten haurrak: Guztia pure edo sopa erara jaten duten haurrek ez dituzte aho eta mihiko muskuluak garatzen. Hau, ezinbestekoa izaten da gure ahoskerarako eta hizki guztiak ongi lortzeko.

– Muki asko izaten dituzten haurrak: Gure sudurra mukiz beteta badaukagu, arnasa ahotik hartu behar dugu nahi eta nahiez, honek aurreko kasuetan lez, ez dizkigu aho eta mihiko giharrak garatzen uzten. Gainera muki hauek agian belarriak ere tapona ditzakete. Ondorioz, gure entzumenaren kalitatea galarazi eta otitis arazoak gehi daitezke.

– Ahoa irekita izaten duten haurrak: Aurreko kasuetan bezala posizio honetan ezin ditugu ahoa inguratzen dituzten eta aho barneko giharrak garatu.

– Mihi puntan bihotz forma duten haurrak: Honek normalean mihipeko frenilloa motza dela adierazten du eta mihi punta erabiltzen dugun fonemetan (L, N, R eta RR) arazoak sor ditzake ondo ahoskatu ahal izateko.

– Ahotsa latza duten haurrak: Ahotsa fina ez dutenak, hitz-egiterako orduan eztarrian zainak markatzen dira eta indar handia egin behar dute ahotsa ateratzeko.

Goian aipatutako arazoak, normalean erraz ikus ditzakegu eta batez ere ahoskeran eta degluzioan dute eragina. Giharren garapen eskasarekin, ahoskeran parte hartzen dituzten fonema batzuk ezin dira ondo ahoskatu eta hau izan daiteke, haur askok letra batzuk ondo esateko izaten dituzten arazoen arrazoia. Gainera irensteko ere ohitura txarrak hartzen dituzte indar eza dela eta. Seinaleak identifikatuz gero logopedari kontsulta egitea komenigarria da, arazoa lehenbailehen detektatu eta behar izanez gero, lanean hasteko ohitura egokiak ezartzeko. Logopedak erabakiko du ea otorrinolaringologoaren balorazioa behar duen ala ez.
Bestalde, beste arazo mota batzuen aurrean ere aurki gaitezke. Bigarren kasu hauetan arazo hauek begi ez dira hain nabarmenak, haurraren hitz-egiteko erari dagozkie eta orduan belarria adi izan behar dugu.

Hona hemen arazo hauen adibide batzuk:

– Esaldiak eratzen ez dituzten haurrak

– Galderak egiten ez dituzten haurrak

– Beste haurrekin harremanik ez dituzten haurrak

– Hiztegia erregulartasunez garatzen ez duten haurrak

– Hitz-egiterakoan ulertzen ez zaien haurrak, edo oso gertukoek bakarrik ulertzen dituztenak

– Hitz-egiterakoan esaldiak desordenatzen dituzten haurrak

– Bai hizkuntzan, eta baita ideien sekuentziak desordenatzen dituzten haurrak

– Hitz-egiterakoan letra bat beste bategatik aldatzen dituztenak

– Letrak bakarka ongi ahoskatu arren, hitzak gaizki esaten dituzten haurrak

Guzti honekin, haurrak arazorik izan dezakeen ala ez jakiteko nozio batzuk izaten laguntzea espero izan dut. Edozein kezkaren aurrean, bai gurasoek baita irakasleek ere, beti profesional bati galde diezaiokete. Ezinbestekoa baita gogoratzea, arazoa goiz antzemanez gero errazagoa izaten dela zuzentzea, gerora eragin handiagorik izan ez dezan.