Adingabeek pairatzen zituzten eskubideen urraketari erantzuna emateko, guraso talde batek ‘Haurrak Ere Bai’ plataforma sortu zuen. Konfinamendu garaian bere ibilbide eta hasunarketak egin ostean, plataformak sinadura bilketa abiarazi du haur eta nerabeen eskubideen alde. Hona hemen beraien idatzia eta berau sinatzeko lotura.

HAURRAK ETA NERABEAK ESKUBIDE OSOKO HERRITARRAK ORAIN!

HaurrakEreBaitik, sinadura bilketa abian jarri dugu, haurrak eta nerabeak eskubide osoko herritarrak izan daitezen  eta haien eskubideak helduon eskubideen berdinak izan daitezela eskatzeko, beraien ezaugarri propioak kontutan hartuta.

HaurrakEreBaik gure seme-alaben komunikatu laburra argitaratzen dugu:

 “Umeok nola sentitzen garen galdetu didate. Ba egia esan, zertxobait nahastuta, egin daitekena eta ezin daitekenagatik. Nire arreba nagusia institutora bueltatu behar izan da. Hasieran sekulako inbidia eman zidan baina kontatu digu, ezin dela lagunengana hurbildu, maskarillaeraman behar dutela uneoro, ezin dira taldeka jarri lan egiteko, gainera oso zaila omen da irakaslearen azalpena jarraitzea bere aurpegia ikusi gabe. Baina okerrena ez da hori! Komunak itxi dituzte eta erabilgarri utzi dituztenei atea kendu diote, pomoan antza, birusak geratu daitezkeela eta guztiek ukitu ez ditzaten….ni….hau entzunda eskolara bueltatzeak beldurtzen nau. Nik lagunekin lan egin eta jolastu nahi dut. 

Bestalde orain pozago sentitzen naiz, familia osoa pasiatzera atera gaitezkeelako. Nire anaia txikia baina, oraindik jendea ikusten duenean beldurtu egiten da, amaren besoetan izkutatzen du bere burua baten bati kasu egiteko geratzen garen bakoitzean. Ni asko pozten naiz lagunak ikusten ditudanean, baina urduri jartzen naiz, ez dakidalako nola egin behar diedan kasu, nik besarkatu nahi nituzke…..aitortu behar dut baten bat besarkatu dudala iada. Amak dio, edozer gertatuta ere, bere desiorik handiena dela,  Coronavirusaren krisiagatik haurtzaroa tratatua izan den bezala tratatua, berriz ez izatea”

HaurrakEreBaik gure kezka eta desadostasuna adierazi nahi du, familiok jaso dugun tratuagatik eta, bereziki, alarma-egoera honetan gobernuaren kudeaketan emanten ari den haurren eskubideen urraketagatik. Haurtzaroa ahaztuetako bat izan da COVID19 pandemia gainditzeko estrategiak diseinatzerakoan. Legeak izapidetzean, haurrak eta nerabeak beren beharrizan eta ezaugarri propioekin kontuan hartzea eta aipatuak izatea eskatzen dugu. Aldi berean etengabeko desinformazioa salatu nahi dugu, zergatik ez dira adingabeak apenas aipatzen?

Deseskalada faseetan aurrera egiten dugun neurrian haurren egoerak hobera egiten duela dirudien arren, haien eskubideak urratuak izaten ari direla ikusten jarraitzen dugu adibidez, eskolara buelta egiteko proposamenen diseinuan, haurrak dituzten familietan kontziliaziorako politika eta neurrien faltagatik bizitzen ari diren egoeretan, irekita dauden parke edota gune naturalen erabilerara modu absurduan ukitzen duten arauetan etbr….

Eskubide urraketa hauek horrela izaten ari dira eta izango dira haurrak eskubide osoko herritartzat hartzen eta tratatzen ez diren bitartean. Gure manifestua publiko egin nahi dugu, eta zure sinadura eskatzen dugu, baldin eta gure lanaren alde bazaude, adingabeen eskubideen alde, haurrak eta nerabeak kontuan har daitezen nahi baduzu, helduekin batera eskubide osoko herritarrak direla oinarri hartuta.

HAURRAK ERE BAI / HELBURU OROKORRA:

Haur eta nerabeen zaintza eta ongizate fisiko, mental eta soziala bermatzea, haien garapenerako beharrei erantzunez, eta herritar bezala dituzten eskubideak babesteko eta babeserako kultura sustatuz.

HELBURU ZEHATZAK:

1. HAURRAK ETA NERABEAK AINTZAT HARTZEKO, ARTATZEKO ETA ZAINTZEKO KULTURA SORTZEA.

1. Haur eta nerabeen ongizaterako, oinarrizko premiak ulertu, errespetatu eta laguntzeak duen garrantziaz sentsibilizazioa eta kontzientzia sortzea gizartean.

2. Haurtzaroa eta nerabezaroa ikustaraztea, norberaren nortasunari eta adierazkortasunari balioa eta espazioa emateko modu gisa entzute aktiboan eta sentsibilizatzean oinarrituz.

3. Partehartzea bultzatu, euren gaitasunean sinistu eta euren gaitasunak garatzeko bidelagun izan, errespetuz eta eskubidea duen gizabanako moduan.

4. Haurtzaroa tratu txar eta babesgabetasun egoeretatik babestu eta zaindu, segurtasuna eta ongizatea bermatuz.

  . 19.1 artikulua. Estatu alderdiek legegintza, administrazioa-gizarte eta hezkuntza neurri egoki guztiak hartuko dituzte, haurrak babesteko kalte edo abusu fisiko nahiz mental, arretarik eza edo zabarkeriazko tratu, tratu txar edo esplotazio mota ororen aurka, sexu-abusua barne, haurren zaintza dagoenean gurasoen, lege ordezkari baten edo haur horiek ardurapean dituen beste edozein pertsonaren mende.

2. 1989ko “HAURREN ESKUBIDEEN KONBENTZIOA” BETETZEN DELA BERMATZEA ETA HORREN ALDE LAN EGITEA.

Non haurra 18 urtetik beherako pertsona gisa definitzen den:

“Haurrak eskubideen subjektuak dira eta ez soilik babestu beharrekoak. Konbentzioaren arabera, haurrak ez dira etorkizuneko proiektu hutsak, baizik eta beren hazkundearen eta heldutasunaren etapa bakoitzean baliotsuak diren eta eskubide osoak dituzten pertsonak dira”.

1. Kontuan izanik alarma-egoerak haurren ongizate integralerako oinarrizko

eskubideak urratu dituela, haien eskubideak kontuan hartzea (egungo alarma-egoeran eta etorkizuneko beste edozein krisitan) eskatzen dugu eta urratu badira, berrezartzea.

2. Konbentzioaren eskubide guztiak egokiak dira, baina egungo oinarrizko eskubideen urraketaren testuinguruan, nabarmendu nahiko genuke honako hauek berrezartzea:

a) 12. artikuluak ezartzen du garrantzitsua dela haur eta nerabeei ahotsa ematea gizartean, eta batez ere, haien bizi-egoerari dagozkion gaietan: “Haurrak eskubidea du bere iritzia askatasunez adierazteko eta iritzi hori berari dagozkion gai guztietan kontuan hartzeko. Haurraren edo nerabearen adinaren eta heldutasunaren arabera iritziak behar bezala kontuan hartuz”.

B) 27. artikuluak haurraren osasun integrala zainduko duen garapen fisiko, mental, espiritual, moral eta sozial egokia eskaintzearen garrantzia aipatzen du:

“Estatu alderdiek aitortzen dute haur eta nerabe guztiek beren garapen fisiko, mental, espiritual, moral eta sozialerako bizi-maila egokia izateko duten eskubidea”.

C) 31. artikuluak dio jolasak eta gizartean aktiboki parte hartzeak berebiziko

garrantzia duela haurren garapen osasungarrirako: "Haurrak eskubidea du bere adinari dagozkion jolaserako eta jolas-jardueretarako, eta askatasunez parte hartzeko bizitz-kulturalean eta jardueretan”.

3. NATURA ESKURAGARRI IZATEKO ESKUBIDEA BABESTEA: NATURAN EGOTEA ETA BERTAN JOLASTEA FUNTSEZKOA DA HAURREN ETA NERABEEN ONGIZATERAKO.

Ez da gobernurik naturarekiko kontaktua gizakiaren eskubidetzat hartu duenik, ezta haur eta nerabeentzat garrantzi berezia duen eskubidetzat ere. Azterlan/Ikerlan/Ikerketa batzuen arabera, naturarekin harremanea bizitzeko aukera duten haurrek zoritxarrez naturarekin bizi ezin dutenek baino autoestimu, norberarenganako konfiantza, independentzia, autonomia eta ekimen hobea dute.

1. Naturarekiko kontaktua eta sarbide erregular zein eskuragarria haurren eta nerabeen oinarrizko eskubide gisa sartu beharko litzateke goian aipatutako “Haurren Eskubideen Konbentzioan”. Izan ere, frogatuta dago beraien ongizatea hobetzen duela, baita gizaki ororen osasun fisiko, emozional, psikiko eta espirituala ere.

2. Tony Kingek (Scottish Wildlife Trust-eko zuzendariak) esaten duenarekin ados gaude eta guk ere defendatzen dugu gobernuek eskubide berri bat eratu dezaketela eta hau egituratzeko betebeharra dutela: haur edo gazte bakoitzak eskubidea izan behar du kalitate handikoa den basa-bizitza aberats batean hazteko eta bizitzeko, onura fisiko eta mentaletarako sarbide errazekoa dena, horrek berekin dakartzan garapen-abantailak eta jolaserako aukerekin.

3. Bereziki azpimarratu nahi dugu alarma-egoera deskonfinatzeko etapetan haurrek etanerabeek, ahal den neurrian, ingurune naturaletan egoteko, paseatzeko eta jolasteko duten beharra eta eskubidea kontuan hartzea, beren osasun integrala berrezartzeko helburuarekin.

4. Natura hirietako haurrei hurbiltzea, naturarekin kontaktua, jolasa eta esperientzia bermatuz eta dagoeneko existitzen diren espazio naturalak zaintzea eta naturgune berriak sortzea

4. GIZAKIAREN HAZKUNTZA ETA HELDUTASUNA ERRESPETATZEN DITUEN HEZKUNTZA ESKUBIDEA DEFENDATZEN DUGU: Ikastearen zentzua “zentzuz ikasteko” aukera da.

Haur eta nerabeen hezkuntza ez da eskola-ingurunera mugatzen, baizik eta munduan duten izate osoa bezain zabala da. Izatea munduarekin harreman etengabean egotea da: ingurune soziokulturala eta naturala. Ingurune horren kalitateak eragin zuzena du haur eta nerabeen garapen-prozesuan.

Ingurunearekin harreman osasungarria izateak modu naturalean eta zuzenean ekarriko dio bere buruarekin, gainerakoekin eta munduarekin ongizate- eta zaintza-harremana izatea. Gizartea osatzen dugun pertsona heldu guzti-guztiak gara haur eta nerabeen hezkuntzaren erantzule.

Gaur egungo alarma-egoerak haurren eta nerabeen osasun integralari eta premiei begiradarik, zaintzarik eta babesik ematen ez zaiela baieztatu egiten digu. Horregatik, puntu hauek gure kolektibotik helburuak lantzen jarraitzeko jasotzen ditugu:

1. Hezkuntza, haurtzaroari laguntzeko modu gisa orientatzea, ikuspegi global batetatik, haurra, izaki gai, aske eta sentikor gisa ulertuta, norberaren galdera eta interesekin, zaintza behar duena, norberaren prozesuari errespetua eta bere gaitasunak garatzeko aukerak dituena.

2. Ikaskuntza, esperimentazioa, sormena, jolasa eta sentsibilitatea sustatzea, haien garapen-erritmoak eta izaera bakarra eta errepikaezina errespetatuz.

3. Pentsamendu kritikoa, sortzailea eta autonomoa, elkarrizketa, erabakiak hartzea, aztertzeko eta entzuteko gaitasuna eta sortzeko eta suntsitzeko aukera zaintzea eta sustatzea.

4. Akatsaren konnotazio negatibo eta gaitzesgarria ezabatzea eta ikaskuntza-prozesuan naturaltzat hartzea, prozesu horri laguntzeko informazio baliotsua eta positiboa ematen baitigu.

5. Haur eta gazteen hezkuntzan inplikatutako eta hurbileko pertsonek erabiltzen duten hizkuntzaz jabetzea, balio-judizioak ezabatzen saiatuz, horiek kalteak eragin baititzakete garapen globalean.

6. Errespetuzko hezkuntza-aukera askeak eskaintzea, kontuan hartuta haurrak beren ikaskuntzaren protagonistak direla.

7. Eskolan eta familiaren ingurunean, lankidetza sustatzen duten espazioak eta giroak sortzea, eta ez lehia, aniztasuna aberastasun gisa onartuz eta ez zailtasun gisa.

8. Beldurrik gabeko hezkuntza eskaintzea, adierazpen-askatasunean, erantzukizunean, konpromisoan eta gizarte-ekarpenean oinarritua.

9. Familiei konfiantza eta errekonozimendua ematea hezitzaile-eginkizunean, ahotsa eta egiturak emanez, beste hezkuntza-eragile batzuekin ekarpenak eta lankidetza egin ditzaten.

10. Haurren denborari eta jolas libreari balioa eta espazioa ematea, gozatzeko, orekatzeko eta ikasteko iturri gisa.

11. Prestakuntza, informazioa eta laguntza ematea haurrekin zerikusia duten beste esparru batzuetan, hala nola irakasle eta hezitzaile gisa, jantokiko zaintzaile gisa, eskola- autobuseko zaintzaile gisa.