Guraso gehienek seme-alaben bidea leundu nahi izaten dute. Gustatuko litzaieke porrotei, ezustekoei eta arazoei aurre egin behar ez izatea. Desio ulergarria da. Hala ere, emozioen sendotasuna zoritxarrean sortzen dela azaldu du Jennifer Delgado psikologoak, gure indarra proban jarriz eta arazoak konpontzeko beharrezko trebetasun berriak garatuz. Horregatik, haurrei galtzen, frustrazioari aurre egiten edo arazoei beren baliabideekin aurre egiten ez irakasteak hazkunderako aukera baliotsuak kentzea dakarrela gaineratu du.

Esperimentu zientifikoa

1990eko hamarkadan Columbiako Unibertsitateko bi psikologok esperimentu bat egin zuten 10 eta 12 urte bitarteko haurrekin. Ikertzaile horiek adimen test bat egin zieten haur guztiei beren jarduna ebaluatzeko.

Haur batzuei ondo egin zutela esan zieten, arazoen % 80 behar bezala konpondu zituztela adieraziz. Beste talde bati esan zioten jenio txikiak zirela eta arazo guztiak ondo konpondu zituztela, eta hirugarren talde bati ez zioten emaitzen berri eman.

Geroago, bi zereginen artean hautatzeko aukera eman zieten haurrei: erronka oso zaila, porrot egiteko aukera ematen ziena, baina ikasteko aukera ere ematen ziena, eta arazorik gabe egin zezaketen lan errazagoa, baina inolako ikaskuntzarik ekarriko ez ziena.

Goraipatu eta jenio gisa katalogatutako haurren ia % 65ek zeregin erraza aukeratu zuten. Azkenean, psikologoek haur guztiei lehenengoen antzeko proba batzuk egin zizkietenean, jeinu gisa kalifikatuak izan ziren txikiek puntuaziorik baxuenak lortu zituzten, eta hasierako emaitzekin alderatuta, haien jarduna ere okertu egin zen.

Ikerketa horrek frogatu zuen haurren frustrazioa eta porrotak saihesteko joera kaltegarria izan daitekeela, baita emaitza onak lortzeko ahaleginik egin behar ez dutela pentsaraztea ere.

Gurasoek haurrak burbuila batean mantentzen dituztenean eta haien trebetasunak eta gaitasunak goraipatzen dituztenean, ahalegina saritu beharrean, ohikoa da porrotaren beldur izatea. Porrot hori saihesteko, haurrek nahiago izango dute eroso sentitzen diren eta trebetasun eta gaitasun horiek berresteko aukera ematen dieten egoerak aukeratzea.

Arazoa da konfort-eremuan etengabe mantentzeak ez diela uzten ikasten, hazkundea gertatzen delako ezagutzen dugunetik irten eta erronka berriei aurre egiten diegunean, gure trebetasunak probatzeko edo gaitasun berriak garatzea eskatzen digutenean. Horixe adierazi du psikologoak.

Galtzea bizitzaren parte da

Haurrek irabazten dutenean, ahalduntze-sentsazioa sentitzen dute, eta hori funtsezkoa da euren autoestimua sendotzeko. Irabazteak beren buruaz harro sentiarazten ditu, zerbaitetan onak direla erakusten die eta autokonfiantza indartzen die.

Hala ere, jolasetan gurasoek nahita galtzeak haurrak ondo sentitzeko, ez die lagunduko. Horrek bizitza errealeko porrotei aurre egiteko behar dituzten baliabide psikologikoak garatzeko aukera kentzen baitie.

Haur batek galtzen ez badu, huts egiten ez badu eta zapuzten ez bada, ezin izango du sentsazio horiei aurre egiten ikasi. Gainera, haur batek galtzen duenean edo huts egiten duenean ulertzen du, azken finean, ez dela hain esperientzia negatibo edo beldurgarria. “Jakin ezazu galtzea ez dela munduaren amaiera, eta ikas dezakezu bizitza bigarren aukeraz beteta dagoela”, dio psikologoak.

Hasiera batean, litekeena da haurra haserretzea galtzen duenean, baina gurasoak aukera horretaz balia daitezke azaltzeko denok ditugula trebetasun desberdinak eta ezinezkoa dela gauza guztietan onak izatea. Horrela, haurrei lagunduko diete euren irudi errealistagoa garatzen eta euren sendotasunez eta trebetasunez jabetzen. Baina euren mugak eta ahuleziak ezagutzeko aukera ere izango dute.

Bestalde, galtzeak gogor lan egiteko beharra erakusten die haurrei, arrakasta izateko edo proposatutako helburuak lortzeko. Horrela ikasiko dute gauza onak ez direla iristen, baizik eta gauza onak lortzeko ahaleginak egin behar direla.

Azkenik, galerari aurre egiteko esperientziak enpatia garatzen ere laguntzen die haurrei. Haurrek irabazten dutenean zer sentitzen duten ulertzeko aukera ematen die, eta, horrela, pertsonen arteko harremanetan jarrera asertiboagoa har dezaketela uste du psikologoak.

Oreka bila

Horrek guztiak ez du esan nahi haurrak porrotaren eta frustrazioa sortzen dieten egoeren aurrean etengabe egon behar dutenik. Haurrei galerek eta porrotek sortzen dizkieten emozio indartsuak kudeatzen laguntzen dien garunaren zatia garatzen azkenetakoa da, eta, beraz, laguntza handia behar izaten dute horrelako egoerak jasateko.

Haurrak beti galtzen badu, behin eta berriz porrota esperimentatzen badu eta bere trebetasunak gainditzen dituzten egoerak azaltzen baditu frustrazioa sortuz, esperientzia horiek suntsitzaileak izan daitezke emozioen ikuspegitik. Bizitzan gertatzen den bezala, arrakastak eta porrotak, porrotak eta garaipenak dosifikatzean dago gakoa.

Horrela, umearengan hazteko pentsamoldea suspertu ahal izango da, ahaleginaren garrantzia ulertu eta oztopoak erronka gisa ikus ditzan. Izan ere, gurasoek porrota behar bezala kudeatzen badute, garaipen txiki bat izan daiteke haurrarentzat.

Hori lortzeko gakoetako bat haurrei besteekin lehiatzen ez ezik, beren buruarekin lehiatzen irakastea da. Sekretua ez dago beti taldeko lehena izatean, etengabe hobetzean baizik. Kontua ez da irabazle bat heztea, baizik eta bere buruaz seguru dagoen haur bat heztea. Bizitzan helburu handiagoak lortzeko hurrengo urratsak ematera motibatuta egongo den haur bat heztea, hain zuzen.