STEILAS sindikatuko kidea da Joakin Akarregi eta hilabeteak daramatzate hezkuntzaren eta digitalizazioaren bueltan hausnartzen. Horri lotuta, hautsak harrotu zituen artikulua ere plazaratu zuten: GOOGLEren atzaparrak irakaskuntzan.

Erakunde pribatuen interes ekonomikoak ikasgeletara iritsi direla salatzen duzue…

Bai. Enpresa pribatuak, multinazionalak, ikastetxeetan sartzen ari direla ikusten ari gara; Microsoft eta Google bezalako enpresen “atzaparrak” hezkuntzan daude eta gainera, geroz eta gehiago erabiltzen dira: Gsuite, Google classroom, Gmail… Ematen du kalterik ez dutela egiten, baina uste dugu gure ikasleen eta seme-alaben pribatutasuna zalantzan egon daitekeela.

Idatzian azaldu genuen bezala, zeharka bada ere, adin txikiko ikasleen datuak ematen ari gara enpresei; hau da, Googlek haurren datuen trataera egiteko baimena sinatzen dugu. Eta eskolan egiten denez, erabat segurua dela pentsa dezake hainbatek, baina ez dago hori ziurtatzerik.

Nola eragin dezake horrek?

Helduok, esaterako, Android gailu bat erosten dugunean, kontu bat sortu behar dugu. Doan dela eman dezake, baina ez: gure datuekin ordaintzen dugu. Adibide bat jartzearren, bidaia baten inguruko bilaketa bat eginez gero, sare sozialetan bidaien inguruko eskaintzak agertuko zaizkigu berehala. Ez da magia; gure datuetan oinarritutako publizitatea da.

Gauzak horrela, ikastetxeetara bueltatuta, nahiz eta Googlek ikasleen datuak ez erabili, nahi balu, ahalko luke. Eta hori da hain zuzen ere kezkatzen gaituena. Kontuak ikastetxearenak izan arren, plataforma pribatuek kudeatzen dituzte, eta publizitatea hain inbasiboa ez bada ere, ez dakigu noraino iristen diren aipatutako “atzaparrak”. Enpresa pribatuak diren heinean, beraien interesen alde egiten dute.

Baina tresna horiek erabilgarriak izan daitezke digitalizazioaren erronkari aurre egiteko… Zer da zuek proposatzen duzuena?

Ulertzen dugu enpresa horiek urte asko daramatzatela tresna horiek lantzen eta plataforma digitalak fintzen. Eta egia da ikastetxeetatik kritikak iritsi zaizkigula egunerokotasunean funtzionatzen duten tresnen “kontra” egiteagatik. Baina gu ez gara horretaz ari; gu ez gaude digitalizazioaren kontra. Guk digitalizazioa bere osotasunean ulertzen dugu, eta jakin badakigu baliabide pedagogikoak eta teknologikoak behar ditugula; baina ez enpresa pribatuenak.

Hala, gure ustez, egokiena zerbitzu eta tresna horiek publiokoak izatea litzateke; hots, uste dugu administrazio publikoak landu beharko lituzkeela sare digital propioak (edo behintzat kudeaketa haien esku hartu edo kode libreak erabili). Izan ere, ezin da ukatu ondo funtzionatzen dutela.

Baina pandemiak ondo erakutsi du ez daukagula plataforma digital propiorik. Katalunian, adibidez, administrazioak nolabaiteko inbertsioa egin du plataforma propioa izateko, baina hemen ez, eta egongo denaren susmorik ere ez dugu.

Eusko Jaurlaritzari eskaera egin diozue, hortaz, baina jaso duzue erantzunik?

Jaurlaritzari argi helarazi nahi izan diogu: aplikazio digital horiek ikastetxeen funtzionamendurako beharrezkoak direla kontsideratzen badu, plataforma digital propioa sortu dezala, dagozkion aplikazioak garatu eta ikasleen pribatutasuna bermatzeko. Baina ez, ez dugu erantzunik jaso.

Gizartean eztabaida hau pil-pilean dagoela esango zenuke?

Esan dudan bezala, ikastetxeetatik haien ezinegona eta adostasun-eza helarazi digute batzuek, baina beste inpresio batzuk ere jaso ditugu; besteak beste, kezkatuta dauden gurasoen partetik. Pribatutasunaren inguruan zalantza handiak eragiten ditu kontu honek.

Guraso talde batek ere honako informazio helarazi zigun: “Gmail kontua izateko gomendatutako adina 14-16 urtekoa da ia Europa osoan. Gure eskoletan, ordea, 10 urterekin hasten dira eta batzuetan gazteagoak ere behartzen ditugu posta kontua irekitzera”.

Eztabaida sortu da, eta hortik, hausnarketa.

Etiketak: