HIK HASIrekin batera ‘Esperimentazioan sakonduz biziberritu’ liburua argitaratu dute Larraitz Esnaola eta Alexander Barandiaran Mondragon Unibertsitateko Humanitate eta Hezkuntza Zientzien fakultateko irakasle eta ikerlariek. Liburuan, besteak beste, esperimentazioaren bidez lantzeko hainbat ideia eta estrategia txertatu dituzte. Eta orain, webgunea ere sortu dute irakurleekin bestelako harreman bat eraikitzeko.

‘Esperimentazioan sakonduz biziberritu’ liburua argitaratu berri duzue. Zer dago horren atzean?

Bai Alexander Barandiaran eta bai ni materialen inguruko lanketa egiten ari ginen, eta ikusi genuen hezitzaile batzuen aldetik behar bat zegoela. Gaur egun, eskola askok ateak ireki dizkiete berrikuntzei, –adibidez, esku-liburuak albo batera utzita– baina hezitzaileek helarazi ziguten , askotan, ez zekitela zeri eta nola heldu. Hala, gure aletxoa jartzeko asmoz, pentsatu genuen interesgarria izan zitekeela esperimentazioan oinarritutako lan hau egitea.

Zertaz ari gara esperimentazioaz hitz egiten dugunean?

Esan dezagun material zehatzek umeari aukerak ematen dizkiotela. Hortaz guk pentsatu behar duguna zera da: “Zer eskiani nahi diogu umeari? Zein aurkikuntza egin dezan nahi dugu?” Eta horren arabera, material bat edo beste eman; betiere, adinari egokituta (edo ume kopuruari, espazioari…).

Adibidez?

Esaterako, tapekin egin daiteke.  Tapek tamaina berdina edo desberdina izan dezakete, kolore desberdinak, askotariko formak … Eta horrek esperimentatzeko aukera ematen du. Bat bestearen barruan sartuta, batek bestea tapatuz, gainean jarrita, biltzen edo sakabanatzen, gora altxa eta erortzen utzita… Badago esperimentaziorako aukera.

Eta gure proposamena horrela hastea da; material zehatz batekin: kasu honetan, tapak. Eta gero beste zerbait gehitu dezakegu (adibidez, ontziak). Horrela, dagoeneko tapak ezagunak zaizkie eta beste elementu bat gehitzen badugu, aukerak biderkatzen dira.

Proposamenak ere egiten dituzue liburuan…

Bai, bertan proposamen desberdinak ageri dira, baina liburua sortzearen asmo nagusia, batez ere, esperimentaziora hurbilpen bat egitea izan da. Proposamenak egin ditugun arren, gure gonbidapena da bakoitzak bereak sortzea (eta ingurura, taldera, egoerara egokitzea), eta horretarako liburuan atal bat ere badago: nola sortu esperimentaziorako proposamenak, nola inspiratu, zer izan kontuan…

Zergatik da garrantzitsua esperimentazioa?

Haur Hezkuntzan oso garrantzitsua da jolasa, eta jaiotzatik umeak berezkoa dauka esploratzeko jokabidea. Gauzak horrela, esperimentazioak haurrari berezkoa duen jokabide hori garatzen joateko aukera ematen dio, eta hortik ikasteko ere bai; bizipenetatik. Lehenengo esploratzen badu, gero, urte batzuetara, loturak egiten hasiko da –hitzak jartzen–.

Bide hori hartzen ez bada, zein izaten da joera?

Umeari ez badiogu esperimentaziorako espaziorik eskaintzen, aukerak galduko ditu bizipenetatik ikasteko. Azken urteetan umeak mugatzen ari gara; lehen, garai batean, haurrek kalean asko jolasten zuten –bizipen asko izaten ziren– eta egun, bizi garen egoeran, umeek beharra dute haien gorputza mugitzeko. Beraien eskuekin, gorputz atalekin, manipulazioaren bitartez, material desberdinak ezagutzen badituzte, urteak aurrera joan ahala, loturak egingo dituzte.

Nori zuzendutako liburua da?

Guztiz irekia da. Ideia hauek eskolan aplikatu daitezke, baina baita etxean, aisialdi taldean edo edozein tokitan ere. Gakoa, egokitzea da.

Esan bezala, oso irekia eta aberasgarria da, eta gure nahia webgune bat sortzea ere izan da –eta baita Instagram kontua ere–. Bertan, jendearen bizipenak jaso nahi ditugu eta praktikan jartzen diren proposamenak dokumentatu. Ideiak hartzeko espazio bat da.

Hortaz, ez zarete liburuarekin bakarrik geratuko, ezta?

Hori da. Proiektuari jarraipena eman nahi diogu eta sarea sortu, esperimentazioaren munduan dabiltzanekin. Liburua egin aurretik ere, kide batzuk bazebiltzan esperimentazioaren munduan, –hots, ez da zerotik sortu– eta egin duguna osatzea nahi dugu. Ekarpen handiak egin ditzakete, ibilbide bat dute, eta interesgarria da denen artean sarea ehuntzea; kide bakoitzak bere aletxoa jartzea.

Etiketak: