Heike Freirek “Jolasa eskubidea eta errealitatea” liburuxkan (Oinherri 2017) idatzitakoa ekarri dugu gaurkoan Guraso.eus egitasmora.

Haurrentzat, jostailurik gabe jolastu daiteke. Hau jakitea oso garrantzitsua da ahaztu egiten dugulako.


Haur eta helduak entzun ditugu esanez jostailuak baliagarriak direla baldin eta jolasa ez badute baldintzatzen, aukera mugagabe eta ustekabeetara jaurtitzen badute. Jakintasun handiz jostailuak berak asmatu dituela esaten duen haurra bezala.

Haurrek esandakoak jostailuen inguruan…

  • Jostailuak El Corte Inglés-en asmatu dituzte.
  • Javierrek asmatu ditu. Bertakoa ez den pertsona bat. Kobazuloetan as- matu zituen, gauza gehienak bezala.
  • Usted dut aspertuta zeuden haur batzuk asmatu zituztela eta baloiaz jolasten hasi ziren. Beste batzuk jola- sak egiten hasi ziren, eta horri, lehen aldiz, jolasa deitu zioten.
  • Jostailuak langile batzuek asmatu dituzte, baina Jainkoak pentsatu ditu.
  • Ez! Beren izena ez dakigun gizon batzuk izan dira.
  • Nik asmatu ditut. Egurra hartu eta etxetxoak egiten ditut.


Kontuan hartu beharra dago jostailuak jakingura, irudimena, sormena eta plazer estetikoarekiko motibazioa estimulatu edo eragin behar duela. Jostailua ezin daiteke izan kontsumo gizarte honetan harro erakusteko produktua, jolaserako baliabidea baizik.


Aditu eta haurren hitzek, estrukturatu gabeko balioaz hitz egiten digute, bere polizentzumen aukerengatik hautatua (plastikozko homogeneotasunetik urrunduz), kolore naturalekoak.
Ikerketa batzuk adierazten duten moduan, zenbat eta jostailu gehiago, or- duan eta jolas gutxiago. Mundu honetako arriskua, edukitzeaz irritsu eta izateaz ez horrenbeste.
Ez dakigu norena den esaldi hau: “Jostailuen erreinuak badu arriskua, haurrak bere bakardadea estutzen duen leku miragarri eta artifizial bihurtzea”.

Haur eta helduen arteko harreman osasuntsu baterako erreibindikazio ideia da. Industrializatutako jostailuen masifikazioaren kontrako ideia. Jostailu horiekin, haurrei behar artifizialak sor ahal zaizkie, beraien benetako beharrak sekula agerian utzi gabe. Aditu batzuek egiaztatu dute jostailu industrializatuaren agerpenak jolas eta jostailu tradizionalen desargerpena ekarri duela. Aditu berberek jostailua eskuratu aurretik geure buruari egiteko hainbat galdera egoki aurkezten dizkigute:


• Dibertigarria izanen al da? Haurrak dibertitzeko jolasten dira, ez ikasteko.

• Dibertigarria izaten jarraituko al du?

• Ziurra al da?

• Sendoa al dirudi?

• Nor jolastuko da, haurra ala jostailua?

• Haur jakin horrentzat egokia al da?

• Zenbat oparitu behar dizkiogu?

• Zein jostailu du jada?

• Beharrezkoa al da helduen laguntza?
Eta hala bada, jolasteko betarik al dut?

• Beharrezkoak al dira jolas lagunak jo- lastu ahal izateko? Eta hala bada, ba al ditu hurbil jolas lagunak?

• Nolakoa da bere diseinu estetikoa?

Dena den, ezin ahaztu, Tonuccik dioen lez, lokatza edota kartoizko kutxa bat di- rela jostailurik hoberenak.