Aspalditik gabiltza Txatxilipurdi elkartean naturarekin dugun harremanaz hausnartzen. Gure egitasmo eta lan ildoetan harreman honetan sakontzeko saiakerak egin ditugu baita egitasmo berriak sortu edo abiarazi ere.  Azken urteotan egin izan dugun moduan, teoriatik praktikara eta praktikatik teoriara saltoka gabiltza. Naturan jolasean egitasmoa jarri genuen martxan, Heike Freireren Berdean Hezi liburua euskaratu genuen eta gure eguneroko egitasmotan naturara hurbiltzen saiatzen gara baita honek dakartzan onuren inguruan lan talde ezberdinetan  hausnartzen ere.  Erreka auzolana herrian eta bailaran  sustatu eta indartzeko elkarteak xaxatzaile eta antolatzaile rola  hartu zuen. Ludoteka eta gaztetxoko proiektutan, udalekuetan edo  bestela egiten ditugun  bide laguntza edo tailerretan ere beti hartzen dugu aintzat naturarekin dugun harremana.

Guraso.eus egitasmoan ere behin baino gehiagotan hausnartu dugu honetaz, kolaboratzaileak ditugu gaia lantzeko eta natur eremuetarako aisialdirako eskaintza ezberdinak sortu eta sustatu ditugu.

Esan bezala, teoriatik praktikara salto egin eta berriz burura itzuli gara, gero berriz gorputzetik eragiteko, lokazteko, hanka sartu eta ezinetik ikasteko.

Bide honetan formazioak ere garrantzia handia duela deritzogu, elkarteko kide ezberdinek formazio ezberdinak egin izan dituzte azken urteetan eta aste bukaera honetan bertan, baso eskola metodologia ikastera joan gara elkarteko lau kide. Baso eskola, baso udalekuak, baso ludotekak posible direla ikusi dugu. Baditugu erronkak aurrera begira.

Naturan ikastearen onurez hitz egin ziguten formazioan, beraien bizipenak ezagutu genituen, zailtasunak, ametsak, magia… gure erronka baina, gure eguneroko  errealitatera ideiak ekarri eta egitasmo egingarriak sortzean datza. Naturan ikasteaz baino naturan jolastearen garrantzia aldarrikatu eta berau  sustatzen jarraitu nahi dugu. Naturara hurbiltzeko aitzakiak  egitasmoak eta ideiak baditugu, orain aliantzak behar ditugu, udalekin, gurasoekin, eragileekin, haur eta nerabeekin harreman honetan sakontzeko.

Aste honetan  3-6 urte bitarteko haurrekin lan egiten duen Baso eskolaren esperientzia jaso dugu elkarteko lau lagunek, Donostiko Ulia mendian izan da ikastaroa eta  Jara Loira izan dugu bidelagun.  Formazioko azken atala edo galdera ekarri nahi izan dugu gaurkoan guraso.eus egitasmora. Zein onura ditu naturan ikasteak?

Garapen kognitiboa


Haurren kontzentrazio-gaitasuna nabarmen hobetzen da natura ukitzen dutenean; gainera, naturaren  eragin positiboak denboran irauten du.
Natur ingurune batean  egoteak behaketa sustatzen du, ikertzera eta arreta handiz aztertzera bultzatzen gaitu , batez ere beste izaki bizidun batzuen portaera jarduerak  deskubritzen hasten garenean. Haur hezkuntzan baso eskolan  izan diren haurrak, Lehen Hezkuntzan sartzen direnean, ikasgelako edukiari hobeto jarraitzen diote eta arreta handiagoa jartzen dute, beren iritzia hobeto argudiatzen dute eta etxeko lanak modu independenteagoan egiten dituzte.


Häfner, P. (2002). Kindergarten in nature and forest in Germany: an alternative to traditional kindergarten in the Pre-school education – Heidelberg-eko Unibertsitatea


Garapen emozionala eta sortzailea


Naturarekin kontaktuan egoteak haurren erresilientzia areagotzen du eta gertaera estresagarriei aurre egiteko trebetasuna garatzen laguntzen du.
Are gehiago, naturan haurrek beraien jolas-objektuak sortzen dituzte, egituratu gabeko materialen oinarri ia infinitutik abiatuta, hau da, bertan aurkitzen dute jolaserako behar duten  guztia: zuhaitzetako fruituak, harriak, makilak, etab.


Baldintza horiek, beraz, beraien ideiak, arauak eta istorioak sortzea sustatzen dute. Hainbat ikerketek erakusten dutenez, natur eremutan  jolasten dutenean, haurrek beraien fantasia elikatzen dute, irudimena eta sormena askatzen dituzte.


Wells eta Evans (2003): Nearby Nature: A Buffer of Life Stress among Rural Children.


Gizarte-garapena


Ingurune naturalean murgiltzeak haurrei  talde kontzientzia pizten laguntzen  die (non daude besteak?); izan ere, espazioa eta beraien artean  dauden distantziak handiak izan daitezke. Bizi dezaketen egoerek ere (ibai bat zeharkatzea, zuhaitzetara igotzea) arreta handia eskatzen dute, beraiek egitean edo  eta besteek egiten dutenean ere.
Naturak egituratu gabeko materialak eskaintzen dituenez, haurrek ematen dizkiete propietateak. Elementu oso sinpleetatik abiatuta, harriak, fruituak, makilak, hostoak, beraiek sortzen dituzte beren rolak, jolasak eta jostailuak. Horrek azaltzen du, agian, zergatik erlazionatzen diren modu berdin kidean, oso modu esanguratsuan gainera. Ez dago genero ezberdinen arteko  desberdintasunik beraiek sortu eta proposatzen dituzten jardueretan.


Natur eremuetan garatzen diren  eskoletan ikasi duten ikasleak gatazkak modu baketsuagoan konpontzen hasten dira Lehen Hezkuntzan, eta besteekiko erantzukizun eta begirune handia erakusten dute.
Häfner, P. (2002). Kindergarten in nature and forest in Germany: an alternative to traditional kindergarten in the Pre-school education – Heidelberg-eko Unibertsitatea.

Mugimenaren garapena


Lur malkartsu eta anitzetan  jarduerak egiteak giharrak  indartzen ditu eta gorputzaren gaineko kontrola areagotzen du.
Naturan jolasteak oreka eta erronken aurrean  gorputzak duen  erantzun gaitasuna  hobetzen ditu. Gainera, egoera horietan, haurrek estimulu zaparrada jasotzen dute, burmuinak etengabe prozesatzen duena.
Hainbat azterlanek garapen psikomotorrean eta, batez ere, motrizitate lodian dituen eragin positiboak erakusten dituzte. Hala ere, motrizitate finari dagokionez, ez da alderik antzeman aire zabaleko eskola batean ikasi zuten haurren eta ikastetxe arruntetan ikasi zutenen artean.


Gorges (2000b). Lettieri (2004). Kiener (2004). Fjortoft (2000). Kiener & Stucki (2001).
Grahn et al. (1997).


Ingurumen-jarrera


Naturguneetan garatzen den  haur-hezkuntzan esperientzia guztiak benetakoak dira. Haurrek beraieen ingurua bizipenez ezagutzen dute: Animalia ezberdinen ohiturak ezagutzen dituzte, eskuak goizeko ihintzarekin bustitzen dituzte askarian gozatuko duten edaria  prestatzeko intsusa-loreak biltzera irteten direnean,…
Hainbat adituk egiaztatu dute haurrek naturarekin zenbat eta esperientzia zuzen gehiago izan, orduan eta ongizate handiagoa izango dutela eta ingurumenaren aldeko jarrera eta portaera gehiago sustatuko dituztela.

Hallmann (2015). Corraliza, J. A., eta  Collado, S. (2016).