Debagoieneko Ospitaleko arakatzailea da Arizmendiarrieta. Guztira hamalau lagun daude zeregin horretan Debagoienean. Gehienak ospitalean daude, baina nor bere osasun zentroan dagoenik ere badago. “Hasiera arakatzaile bakarra zegoen eta taldea handitzen joan da positiboen kopurua areagotzen joan den heinean”.

Positiboen kopurua asko aldatzen da egun batetik bestera. Zergatik da hori?

Egun batean agertzen diren positiboen kontaktuak asko badira aukera handiagoa dago kontaktu horien barruan positibo gehiago agertzeko. Kontaktuak diotenean kontaktu estuei buruz ari naiz berbetan. Hau da, positiboa den pertsona beste pertsona horrekin hamabost minutu baino gehiago egon bada, eta bi metro baino txikiagoa den distantzia batera, eta maskararik gabe. Ezaugarri horiek betetzen badira kontaktu estua da, eta gero eta kontaktu estu gehiago gero eta aukera handiagoa positibo berriak atzemateko.

Nola egiten duzue arakatzaile lana?

Positibo batzuk kontaktu estua izan direlako atzematen ditugu. Jarraipen bat egin delako heltzen gara beraienganaino, baina badago beste paziente mota bat. Sintomak agertu, medikuarengana joan, hark PCR bat eskatu eta positibo ematen dutenak dira.

Hirugarren talde bat ere badago. Hauek ospitalera gerturatzen dira froga bat edo ebakuntza bat egin behar zaielako. Bi egun lehenago PCR bat egiten zaie guztiei kutsaturik ez dagoela ziurtatzeko, eta gertatzen da positibo ematea.

Positibo berrien adina aldatu egin da?

Aurreko asteetan jende oso gaztea zen. Hori aldatzen joan da. Nagusiagoetara pasa zen gero, eta orain denetik dago; oso nagusiak, oso gazteak… pixka bat denetik dago orain.

Ikasturtea hasi izana sumatu duzue?

Igartzen dugun eragin handiena eskoletakoa da. Positibo bakar batek eskolan pila bat kontaktu egiten ditu, eta kontaktu horiei guztiei jarraipena egin behar zaie. Kuarentenan sartu, PCRa eskatu eta egin… Positibo bakar batek eskolan lan pila dakar.

Jendeak nola hartzen du zuen deia?

Ba ez oso ondo. Arduraz hartzen dute, eta galdera edo kezka handiarekin: Orain zer egingo dut? Nire familiari zer gertatuko zaio? Noiz egingo diguzue froga? Lanarekin zer? Normala den bezala, hasieran dena da kezka eta ardura.

Arakatzaile lanak egiteko kutsatuak eman behar ditu datuak. Erraztasunak ematen ditu jendeak edo ez?

Orokorrean bai. Behin azalduta eta ulertuta zer den kontaktu estu bat zerrenda egiten dute eta emailez edo telefonoz bidaltzen dizkigute datuok. Egoten dira baten batzuk pixka bat kosta egiten zaienak , baina gutxienekoak dira.

Zuek ere ikasten joango zineten?

Bai, gero eta kasu gehiago gero eta jakintza handiagoa datuak kudeatzeko, galderak egiteko, eta jarraipena bideratzeko. Egia esan ez diegu egiten jarraipena bakarrik kontaktu estua izan direnei, baita ere aurretik kontaktu esturik izan gabe ere positibo eman duten horiei; izan ere, interesatzen zaigu jakitea non kutsatu diren. Non egon diren aurreko egunetan? Leku itxi batean egon diren eta jende askorekin?… Ikerketa lan txiki hori ere egin behar da.

Positiboa atzematen da eta hor amaitzen da arakatzaileen lana?

Bai. Positiboa atzematen denean paziente horren datuak bere sendagileari pasatzen dizkiogu. Sendagileak esan arte etxean egon behar duela esaten diogu, logelan, eta hor bukatzen da guk berarekin dugun harremana. Hortik aurrera berak egiten dio jarraipena.

Taberna edo establezimendu baten inguruko hainbat deialdi egin dira. Zeren arabera hartzen da erabaki hori?

Ezaugarri berezi batzuk ematen direnean hartzen da erabaki hori, eta ez dugu guk bakarrik hartzen. Lantalde bat dago hor non epidemiologoak ere badauden. Positibo kopuruaren arabera, lekuaren arabera, barruan edo kanpoan egon badira… Ezaugarri konkretu batzuk bete behar dira horrelako deialdi bat egiteko.

Iturria: Goiena telebista.