‘Askatasun doinua’ du izena Mitxel Elortzak eta Mariñe Jauregik Zorrotz argitaletxearen eskutik argitaratu duten azken ipuinak. Ez darabiltza ohiko gaia, ordea: Israel eta Palestina ditu hizpide. Goienako ‘Puntua’ aldizkarian Idoia Aranbarri Arzuaga kazetariak eman ditu argitalpen berriari buruzko datu gehiago; hemen uzten dizuegu artikulu osoa:

Israel, Gaza, Zisjordania. Hiru hitz horiek aipatuta ziur badakizula zertaz ari naizen. Baina haur batek irakurriko balitu, gaia zein den ulertuko luke? Mitxel Elortzak (Gasteiz, 1988) idatzi eta Mariñe Jauregik (Bergara, 1997) ilustratu duen haurrei zuzendutako Askatasun doinua ipuinak Palestinan gertatzen ari dena du oinarri.

Aurreko ikasturtean Euskal Eskola Publikoko eta ikastoletako guraso elkarteek Gure haurrak ere badira egitasmoa sortu zuten, Palestinari –bereziki, haurrei– elkartasuna adierazteko. Ekimen horretan zegoen murgilduta gasteiztarra, eta, elkartasunaz harago, haurrei euren ikuspegitik gatazka azaltzeko beharra sentitu zuen. Hala, bergararrari egin zion proiektuan lan egiteko proposamena, eta “gogo handiarekin” hartu zuen erronka hark.

Lanean zebilen goiz batean jaso zuen Jauregik Elortzaren mezua: “Nire profilari buruzko informazioa sare sozialen bidez ezagutu zuen, eta ipuinaren irudiak imajinatzen hasi zenean berehala nigan pentsatu zuela, nire ilustratzeko estiloa oso ondo egokitzen zela haren proposamenarekin. Horrela hasi ginen elkarlanean”.

Erakutsi beharrekoa modu “atsegin eta gertukoan” irudikatu nahi izan du Jauregik, goxotasuna abiapuntu hartuta. Horregatik, gaiari eta gaia haurrei helarazteko moduari buruz ikertu behar izan du irudi bakoitzaren nondik norakoak zehazteko.

Palestina, pertsonifikatuta

Haurrek gatazka hobeto uler dezaten, Palestina pertsonifikatu egin du, eta ipuineko protagonista nagusiak Gaza eta Zisjordania neba-arrebak dira. Bi pertsonaiak irudikatzeko, herrialdearen kulturari buruz ere ikertu behar izan du bergararrak. Dena den, Elortzak sortutako testuak deskribatzen ditu pertsonaiak, eta haiek kontutan hartuta zehaztu du pertsonaien itxura: “Asko gustatzen zait pertsonaia bakoitzaren osagarriekin jolastea; txikitan panpinekin jolasten nintzenean bezala sentitzen naiz, arropak probatuz kolore konbinazioak eta xehetasunak zehazteko”.

Ipuina zabaldu bezain laster konturatuko da irakurlea hori-marroi tonalitatea aukeratu duela Jauregik. “Nahigabe” atera zitzaion kolore horietara jotzea, munduko mapetan kolore horietara jotzen delako, baina baita hango klimarekin ere lotura duten koloreak direla iruditzen zaiolako.

Prozesu luzea, baina aberasgarria

Iazko apirilean hasi eta ekainean amaituta zituen irudiak. Hala, hainbat pauso jarraitu ditu irudi bakoitza sortzeko. Paragrafo bakoitzaren lauzpabost ideia zirriborratu zituen, “estilo sinple eta soltean”, arkatzez, eta, ondoren, testura gehien egokitzen zena aukeratzen zuen: “Zirriborro hori handitu eta garbira pasatu nuen, xehetasun gehiago zehazteko”.

Ipuin kontaketak herriz herri

Haurrei zuzendutako saioak egin dituzte egileek herriz herri –tartean, Aramaion eta Oñatin–: gasteiztarrak ipuinaren jatorriari eta herrialdearen egoerari buruzko laburpena egiten du; Jauregik, berriz, sortze-prozesua azaltzen du, eta zuzenean pertsonaietako bat sortzen du, collage teknika erabilita, Elortzak abesti bat pianoan jotzen duen bitartean. Amaieran, ipuina kontatzen du egileak, eta Jauregik haurrei Zisjordania eta Gaza margotu edo collagearekin sortzeko aukera eskaintzen die.