“Zure umearen ariketa, elikadura eta lo ohituretan eragina ez duen artean, gutxiago arduratu zaitezke pantaila aurrean pasatzen duen denboraz”, horrela dio Erresuma Batuko Royal College of Paediatrics and Child Health erakundearen azken ikerketak (Hemen zehaztasun gehiago BBC-ren Click podcasatean, 8’08’’-tik aurrera).

Izan ere, pantailek sortu ditzaketenen zerrenda beltza ez da horren luzea eta ikertzaileek antsietatearekin eta gainpisuarekin bakarrik lotu dute pixelen aurreko gehiegizko esposizioa. Hortik, ez du debeku edo denbora limiterik ezartzen, soilik lokartu aurretiko ordubetean pantailadun gailurik ez erabiltzea, ziurraski pantailen argiak gure barne erlojua (eguzkiaren sinkronizatzen dena) gorabeheratu dezakeelako (ikusi bestela The Truth About Sleep, 2017).

Pantailen toxikotasunaren mitoa oso zabaldua dago gure artean, baina ez dute bestelako gaitzekiko kausalitate loturarik antzeman. Gainera, ez dute argi gainpisua eta antsietatea pantaila aurreko orduek sortzen duten edo gaitz hauek pairatzen dituzten umeek denbora horrela emateko joera berezkoa ez ote den. Adiktiboa dela, ikasketa prozesua kaltetzen duela… mito faltsuak ahaztu eta ikerlariek lau galdera erraz proposatzen dituzte gogoetarako:

• Kontrolpean al dago zure familiako pantaila aurreko denbora?
• Pantailek trabatzen al dute zure familiak egin nahi duena?
• Pantailek lo denbora trabatzen al dute?
• Litxarreria edo bestelako janariak kontrolatu al ditzakezu pantaila aurrean zaudenean?

Orain guraso izatea egokitu zaigunok, gure belaunaldia, kontziente gara pantailek gure bizitza markatu dutenaz. Zaila da gure haurtzaroaz hitz egitea garaiko telebistako marrazki-bizidunak, bideo-jokoak edo ordenagailuak aipatu gabe. Pantailak mundua aztertzeko erreminta itzelak dira eta izaten jarraituko dute bost hazbete izan, berrogeita bi edo errealitate birtualeko betaurrekotan txertatuta. Ederrena ikusitakoaz hitz egitea izan delako, alderaketa gaur egun hitz egite hori ere pantailen bitartez egiten dugula.

Polizia lanak baino, gai honetan ere gogoetak behar du aurrena eta eredugarritasunak. Ariketa, elikadura eta lo ohitura sanoak gurasoek bete behar dituzte aurrena. Horregatik, zuek utzi beharrean nago, ordenagailua itzali eta oherako prestatu. Horrenbeste ez arduratzeak ere goxatu dezake loaldia.

Mikel Azkarate-Askasuarekin elkarrizketa