Iazko irailetik martxan den Arrasateko Zabolaingo zalditegian, zaldian ibiltzeko ikastaroez gain, hainbat terapia mota eskaintzen dituzte, arlo emozionala zein fisikoa lantzea helburu.

Zaldiekin egiten den terapia gaur egun dauden bestelako terapien osagarria da. Arlo horretan, 2012az geroztik, besteak beste, Oñatiko Pottokaleku egiten ari den moduan, iazko irailaren 4a ezkero martxan den Arrasateko Gesalibar auzoko Zabolain zalditegiak ere badu erronka hori. “Zaldia elementu terapeutiko gisa erabilita, askotariko gaitasunak dituzten pertsonen bizitza kalitatea hobetzeko asmoz lan egiten dugu”, adierazi du Zabolaingo zaldi-terapiako irakasle Goizane Arcek.

Inguru naturalean lan egitearen garrantzia nabarmendu du irakasleak, naturarekin eta zaldiekin harreman estua izatearena. “Horrek ahalbidetzen du naturarekin edo animaliekin inolako kontakturik ez duten pertsonek esperientzia berriak bizitzea”. Hori dela-eta, bereziki aniztasun funtzionala duten pertsonekin lan egiten duten arren, zaldiekin eta naturarekin “kontaktu berezia” izan nahi duen edozein pertsonarentzat zuzenduta dagoela gaineratu du.

Umeentzako saioak

6 eta 12 urte arteko haurrentzako heziketa emozionala lantzen dute, esaterako, Zabolainen, hilean behin, zapatuetan. “Trebetasun emozionalak lantzeko jolasen eta zaldien maneiuaren bitartez, zaldien izaera hobeto ulertzeaz gain, hainbat balio lantzen ditugu: konfiantza, errespetua, talde-lana, autoestimua, emozioak eta abar”.

Hipoterapia eta ekinoterapia

Zaldiekin egiten diren terapiak edota ekintzak bi alorretan bereizten dituzte: hipoterapia eta zaldiketa terapeutikoa, ekinoterapia izenez ere ezaguna dena. Zabolaingo zalditegian biak erabiltzen dituzte.

Hipoterapia ahalmen fisiko eta kognitiboan urritasuna duten pertsonei zuzenduta dago. Izan ere, zaldiaren mugimenduaz eta bere gorputzarekin igortzen duen beroaz baliatzen den terapia mota da. “Zaldiak, mugitzean, pelbisaren bitartez, inpultso erritmikoak transmititzen dizkio gainean doanaren gorputz enborrari –90-110 inpultso minutuko–. Mugimendu tridimentsionala da, hainbat zentzutan: aurrera eta atzera, gora eta behera, eta ezkerrera eta eskuinera. Halaber, alboranzko desplazamendu eta errotazioak ere gertatzen dira, eta gizakiaren lokomozio patroia imitatzen du”, dio Arcek. Horrek dakar arlo fisikoan, psikomotorrean, sentsorialean eta fisiologikoan onurak izatea.

Hipoterapiaren onurak:

  • Arlo fisikoa: Muskulatura indartzea, tonu muskularraren kontrola, espastizitatea gutxitzea, lokomozio patroiaren mugimendua grabatzea eta automatizatzea, lateralitatea hobetzea, arnas aparatua estimulatzea, integrazio sentsoriala garatzea eta abar.
  • Arlo psikomotorra: Gorputz enborra eta buruaren egonkortzea, gorputzeko oreka osotasunean garatzea, gorputz simetriaren garatzea, elastikotasuna hobekuntza eta abar.
  • Arlo soziala: Komunikazioaren garapena, arreta hobetzea, autoestimuan eta norbere buruarekiko konfiantzan onurak, jarrera arduratsuaren garapena, harreman kooperatiboak lantzea…
  • Arlo fisiologikoa: Arnas aparatuaren estimulazioa eta zirkulazio sistemaren estimulazioa.

Zaldiketa terapeutikoak, bestalde, zaldiez lagunduriko ekintzak erabiltzen ditu, erabiltzaileen arlo sozialean, emozionalean, fisikoan eta kognitiboan onurak eta aurrerapenak izateko. “Zaldiek gaitasun handia dute gizakion emozioak irakurtzeko eta oso animalia sentiberak dira. Beraz, asko laguntzen dute emozioak mugitzen. Hala, pertsona batek zaldiarekin konexioa lortzen duenean, pertsona horri ere sekulako boterea ematean dio, autoestimua, konfiantza eta abar”. Terapia mota hau aproposa da garun paralisia, TDAH, TEA, garapen motorraren atzerapena, askotariko sindromeak –West, Williams, Down…–, autoestimu arazoak eta abar dituzten pertsonentzat.

Zaldiketa terapeutikoaren onurak:

  • Arlo emozionala eta psikologikoa: Norbere buruarekiko konfiantza indartzea, inguruan dagoenarekiko interesa piztea edota interesa handitzea, norberaren bizitzarekiko maitasuna handitzea, arrisku egoeren aurrean erreakzionatzeko duten gaitasunaren garapena, pazientziaren garapena, kontrol emozionala eta autodiziplina moduko jarreren barneratzea, inpultsibitatearen kontrola handitzea…
  • Arlo fisikoa: Giharrak indartzea, oreka ontzea, koordinazioa eta erreakzio abiadura hobetzea…
  • Arlo soziala: Lagunak egitea, animaliekiko eta naturarekiko errespetua garatzea, esperientzia desberdinak bizi eta haiekin aberastea…
  • Arlo kognitiboa: Oinarrizko trebetasun kognitiboak garatzea –memoria, arreta, plangintza…–, kontzeptu matematikoen barneratzea, begi-esku koordinazioaren hobekuntza, espazioan kokatzeko trebetasunak garatzea…
  • Arlo komunikatiboa: Komunikazioa eta hitzen artikulazioa hobetzea –giharren erlaxazioari esker espastizitatea gutxitzen da ahoko giharrak ere erlaxatzen direlarik–, hiztegia aberastea…

Gazteena, lau urteko ume bat

Terapiaz gain, askotariko herritarrek hartzen dituzte zaldi gainean ibiltzeko ikasteko klaseak Zabolainen. “Gazteena lau urteko haur bat da, eta adinez nagusiko askotariko bezeroak ditugu. Txikienekin, saioak askoz ere ludikoagoak egiten ditugu, hau da, eserlekuarekin beharrean, manta bat jartzen diegu, zaldiarekin kontaktu gehiago izan dezaten eta oreka lantzen joan daitezen. Jolasak egiten ditugu, zaldi baten gainean daudela ahaztu dezaten eta izan ditzaketen beldurrak uxatze aldera. Esperientzia hartzen joan ahala, beste mota bateko ekintzak egiten joaten gara, oinarrizko hezteari dagozkionak”, dio zalditegiko arduradunak.