Belarriak estaltzen zituen Manexek ikastolan hasi zenean. Ezinezkoa zitzaion gelan sortzen zen zarata jasatea. Han egoten zen bazter batetik besteei begira, zenbait unetan burua lehertu behar zitzaiolakoan.

Jantzien etiketa gehienak ere moztuta zituen, traba egiten bait zizkioten azala ukitzean eta sarritan galtzerdiak ere alderantziz jantzi behar izaten zizkioten, behatz pareko josturak molestatu egiten zutelako.

Lekuz kanpoko edo gehiegizko jokaerak diruditen hauek, adimen gaitasun handiko haurrak bere ikuspuntutik erreakzionatzeko dituen moduak baino ez dira; neurriz gaindiko kitzikagarritasunaz (overexcitabilities) ari gara. Hiru faktore nagusik eragiten dute adimen gaitasun handiko haurraren pentsaeran, jokaeran eta sentitzeko moduan: adimen gaitasun mailak, disinkroniak eta neurriz gaineko kitzikagarritasunak (overexcitabilities).

Aupatuz-eko 14. buletinean azaltzen den bezela, zenbat eta gaitasun handiagoa, gero eta handiagoak dira sentsibilitatea eta emozioen intentsitatea. Kazimierz Dabrowski (1902-80) psikiatra eta psikologo poloniarrak asmatutako “neurriz gaindiko kitzikagarritasun” kontzeptuaren arabera (overexcitabilities), kanpo estimuluek denongan dute eragina, baina haur baten adimena handia den heinean, handia izango da era berean estimulu horiengan izango duen erantzun gaitasuna. Beraz, normaltzat hartzen duguna baino indartsuagoa eta luzeagoa izango da haurraren erreakzioa, baita estimulu txikien aurrean ere (Daniels & Piechowski, 2009; Mendaglio, 2008).

Gizabanakoak muturreko intentsitatea erakuts dezake ondorengo arlo bakar edo anitzetan:

Intelektuala:
Lan intelektualareko gozamenarekin du zerikusia eta ez da inteligentziaren sinonimo.
Galderak egitea, gai ezberdinak aztertzea, problemak ebaztea eta esfortzu intelektual jarraiak egiteko ahalmena ditu ezaugarritzat, logika, puzzleak, arrazonamendu konplexua, gai akademikoak, informazioa, jakintza jokoak, etab. atsegin zaizkielarik.

Irudimena:
Irudi-asoziazio aberatsak egin ohi dituzte eta ezaugarri dira ameslaria izatea, fantasia eta poesia atsegin izatea, metafora ugari erabiltzea eta baita ametsak xehetasunez kontatzea ere.

Psikomotorea:
Energia fisiko izugarria dutenez, mugimendua oso beharrezko dute eta ondorioz, ezaugarri hauek nabari daitezke: azkar hitzegitea, izakera oldarkor eta geldiezina, intentsitate haundiko ariketa fisikoak bilatzea, ekintzetarako presio haundia,…

Sentimena:
Orokorrean, zentzumen-esperientziak atsegin dituzte: bistak, usainak, ehundurak, zaporeak, soinuak eta koloreak. Estimulu desatseginen aurrean ordea, erreakzio biziak izan ditzakete (kiratsa, zarata,…). “Kamisetaren etiketak traba egiten dit”; haur mota honen ohiko esaldia litzateke.

Emozio-arloa:
Memoria-afektibo eta emozioen intentsitate handia izan ohi dute eta enpatia eta besteak ulertzeko gaitasun izugarria. Lagun zintzoak bilatzen dituzte.

Orain arteko ikerketen arabera, kitzikagarritasun emozionala eta kitzikagarritasun intelektual haundiaren konbinaketa, garapen aurreratuaren potentzial sendoa da.

Beraz, adimen gaitasun haundiko haurren jokaera hauek gehiegizko edo lekuz kanpoko bezela ulertu beharrean, berezko izakeraren parte bezela onartu behar dizkiegu, beren adimen maila eta disinkroniekin batera neurriz gaineko kitzikagarritasunek ere haurraren pentsaeran, jokaeran eta sentitzeko moduan eragin haundia dutelako. Hori dela eta, beren garapen sozialean eta emozionalean lagundu nahi badiegu,  ingurunearekin batera berezko ezaugarri hauek ere kontutan hartu beharko ditugu.