Hiru umetik batek arazoak ditu loditasunarekin
Pensoi proiektuko kideek neurketak egin dituzte Debagoieneko herri ezberdinetan, eta kezka agertu dute antzematen den joerarekin.
Debagoieneko datuak bat datoz ikerketa orokorragoek eman dituztenetik. Hiru umetik batek arazoak ditu loditasunarekin. “Gizarte honek arazo bat dauka, handia eta soluzio zailekoa”, diote neurketa egin duten Debagoieneko Erakunde Sanitario Integratuko kideek. “Gure haurren heren batek arazoa du loditasunarekin eta adina aurrera joan ahala handitu egiten da”.
Gehiegizko pisua edo loditasuna XXI. mendeko epidemia dela azaldu dute osasun arloko ordezkariek, eta okerrera doala ziurtatu dute. Pensoi moduko proiektuen helburua da egoera zein den definitu, eta aurre egiteko neurrien inguruan hausnarketa bultzatu.
Elikadura, ariketa fisikoa, oreka emozionala
Gizarte aurreratuetan hainbat faktore ematen dira gehiegizko pisua edo loditasuna bultzatzen dutenak. Inplikatutako faktore asko daudela diote adituek, eta nabarmentzen dituzte elikadura ohitura ez osasuntsuak, jarduera fisiko eza eta desoreka emozionalak.
Elikadura Arantxa Hernandez medikuak azaltzen du txikitatik eragiten dugula umeen elikadura ohituretan. “Negar egiten duelako gozokiak ematea edo lehenengo jogurta jateko azukrea gehitzea ez dira lagungarri. Zer erakusten diegu?”. Ideia modura proposatu zuen etxeko hozkailuan elikaduraren gurpila ipintzeko eta umeari azaltzeko zeintzuk diren elikadura orekatu baten oinarriak. Gurasoak eredu direla ere esan zuen. Hala, umeen elikadura hobetzearekin batera nork berea ere hobetu behar du.
Ariketa fisikoa Bergarako kirol teknikari Iñaki Ugarteburuk dio kirol jarduera eta jarduera fisikoa ez direla gauza berdina. “Jarduera fisikoa gauza askotan txerta dezakegu eta kontuan hartu beharko genuke lan aktiboa dugun edo ez, autoan joan beharrean bidea bizikletan edo oinez egin dezakegun, igogailua erabili beharrean eskailerak erabil ditzakegun…”. Jarduera fisikoaren onurak nabarmentzen ditu —fisiologikoak, psikologikoak, sozialak…—, eta dio edozein hitzaldi baino eraginkorragoa dela honetan ere gurasoak eredu izatea.
Gutxitu egin behar dira pantaila aurreko orduak eta bizimodu aktiboago bat bultzatu.
Oreka emozionala Eva Pereda psikologoak eta erizainak argi du oreka emozionalak eragin zuzena duela osasunean zein gehiegizko pisuaren auzian. Antsietateak gosea eragiten du eta garrantzitsua da emozioak lantzea. Norberarenak zein seme-alabenak. Txikitatik hasi behar dela dio Peredak. Garrantzitsua da baita ere otorduak haserreetarako une ez izatea eta distrakzioak —telebista— saihestea. Garrantzitsua da, baita ere, umeek gutxienez hamar ordu lo egitea (Lehen Hezkuntzan). “Eta ume lodiaren lekuan jarri behar dugu, enpatia sustatu. Ikerketek erakusten dute gure gizartean okerrago ikusia dagoela lodia izatea etorkina izatea baino”, azaldu du.
Peredak nabarmendu du, baita ere, ume lodiak ikusi egiten direla baina badaudela bestelako arazo batzuk hain agerikoak ez direnak. “Gaizki jaten duten argalak ere hor daude”, esan du.
Argi dago arazo handia dela honakoa eta osasun arloko adituak ohartuta daude horrekin. Gizartearengana eta familiengana heltzea dute orain helburu gizarte mailan ere hartu behar baitira neurriak, prebentzio neurriak gehienbat. Harremanetarako kontaktua ere eman dute pensoiproiektua@gmail.com.
Goienaren bideoa hemen.