Nerabezaroaz
Hitz batzuk entzutean, zerbait negatiboa entzuten dugu zuzenean, Hitz horietako bat nerabezaroa da. Zenbat aldiz entzuten ditugu gure inguruan seme-alaben nerabezaroaz kexatzen diren gurasoak?
Askotan entzun edo adierazten dugu nerabeak berekoiak direla, begirunerik gabekoak, ordenik ez dutela, berera doazela, heldugabeak direla, zer nahi duten ez dakitela, oso helduak direla uste duten arren ez direla gai erantzukizun txikiak hartzeko ere. Kexu gara haiekiko harremanak dakarren tirabirez, gauzak egiten uztearen eta hainbeste goratzen duten askatasuna mugatzearen arteko dantza horretaz, aldarrikatzen dutituzten eskubideez eta erantzukizun gutxi hrtzeaz.
Ezin dugu esan hau gezurra denik. Ezaugarri horietan, nerabe tipoa islatuta ikus dezakegu, nerabezaroaren marrazki orokor bat , baina zentzurik ba al du horrela egiteak?
Zerbait ikusteko prest bagaude, ikusi egingo dugu. Eta ez bagaude, agian oharkabean pasako zaigu. Badirudi gure garuna zerbaitetan zentratzeko programatuko dugula, bere engranaje guztiarekin . Arreta, pertzepzioa, prozesamendua, denak batu eta zerbait zehatz hori ikustera bideratuta idugu burua. Horren adibide grafikoa bideo hau litzateke:
Zuetako zenbatek ikusi duzue gorila baloiaren paseen artean? Errepasa dezagun bideoa: adi gaude paseak kontatzeko, bat bera ere ez pasatzeko, eta azkenean ez dugu ikusten pistan lasai eta disimulurik gabe paseatzen ari den gorila bat.
Gertaera hori gure bizitzara eramaten badugu, pentsa dezakegu gure arreta jartzeko joera duten alderdiak ikusten ditugula. Gorputza behatzeko, atzemateko eta detektatzeko prestatzen dugu.
Zenbat aldiz egoten gara portaera txar baten zain, erantzun txar baten zain, nerabe batek esana ez-betetzearen zain. Bbeste keinu batzuk aldiz alde batera uzten ditugu, askotan ikuspegi positiboagoa dutenak.
Entzuten duten musika mespretsatzen dugudugu, zer jakingo dute haiek musikaz! reggaetoia eta trapa besterik ez dute entzuten eta…
Eta zer jakingo dute jantziez, erabiltzen dituzten piurekin!
Eta zer jakingo dute zerbait behar dutela, dena eta denetik baldin badute?
Gustuetaz ez dago ezer idatzita, eta, egia esan, ez zaigu Rosalia gustatu behar, eta ez zaigu dibertigarria iruditu behar orduak eta orduak LOLn jokatzen igarotzea, eta ez dugu zertan bildu halako ideia xalo bat, alegia, pertsona aberats bihur daitekeela ia ahaleginik egin gabe, eta Maserati bat izan dezakegula garajean aparkatuta.Baina zer transmititzen diegu esaten dutena, gustatzen zaiena, daramatena mespretsatzen dugunean? Zuzenean edo nahi gabe, mezu hau bidaltzen dizuegu: zuen munduak ez du gureak beste balio, etabi errealitateen arteko diferentzia arazo bihurtzen dugu. Eta arazoak besterik ez ditugu ikusten. Itzul gaitezen saskibaloiaren eta gorilaren bideora: ikusteko prest gaudena ikusten dugu.
Agian une egokia da honi guztiari buelta bat emateko eta nire seme/alaba nerabeak zer on duen ikusteko prestatzeko, baina nola egiten dut hori?
Bere gustuak ezagutzea: entzuten duen musikara hurbiltzea, ikusi ohi dituen telesailak, gehien gustatzen zaion zinema, erabiltzen dituen sare sozialak edo bere idolo edo erreferente izan daitezkeen pertsonak, gure semea/alaba eta mugitzen den mundua apur bat gehiago ezagutzea eragin dezake. Hori gure iritzia ematea baino gehiago da, entzutea, jakin-minetik eta ikasi nahi izatetik hurbiltzea.
Ezaugarriei erreparatzea: askotan, bizi dugun ohiko gatazkak nerabearen ezaugarrietan jartzen digu arreta, gure egiteko edo pentsatzeko moduarekiko desatseginak edo desberdinak diren ezaugarrietan. Gure arreta bestelako ezaugarri positiboetan jarriz gero, zer aurkituko dugu? Zertan da ona nire seme edo alaba? Zer egiten du ondo? Zer bertute ikusten dizkiote lagunek? Hasiera batean, beharbada, kosta egingo zaigu zerrenda bat egitea,, baina litekeena da, era berean, nire arreta puntu horretara zuzentzen dudan heinean, hasiera batean existitzen ez ziren ezaugarriak ere agertzea.
Partekatu espazioak: gatazka-dinamika batean murgilduta gauden heinean, gogo gutxiago dugu gure seme-alabekin denbora pasatzeko, eta gero eta distantzia handiagoa izateko inertzian sartzen gara. Hausteko zaila den dinamika; izan ere, ikusten duguna arazoak badira, joera naturala eta logikoa haiengandik urruntzea izango da. Baina, orduan, harremana tentsio- edo gatazka-uneetara murrizten dugu, harremanaz gozatzeko aukerarik gabe geratuz. Nola hautsi inertzia hau? Hori egiteko modu bat da batera egin ditzakegun plan txiki batzuk proposatzea, kontuan hartuta, adinagatik, zaila dela nerabeek familiarekin denbora pasa nahi izatea, eta, beraz, gustura egotea eta arnasa hartzea ahalbidetzen digun edozein une partekatuk balio duela. Proposamen batzuen aurrean ezetz esan arren, beraiekin egon nahi dugula dioen mezua jasoko dute.
Entzun: nerabeek zeresan handia dute. Belaunaldi desberdin batekoak dira, beren gustuekin, beren adinarekin bizi garenon antza izan dezaketen erraztasun eta zailtasunekin, eta inguruan dutenari buruzko iritziak dituzte. Interesgarria izan daiteke galdetzea zer pentsatzen duten, zer amets dituzten, zer beldur ager daitezkeen beren errealitatea ulertzeko moduan, eta hori guztia egin daiteke soilik entzuteko prest bagaude eta epairik eman gabe egiten badugu. Gure ikuspegia eta laguntza eskain dezakegu, baina ulertu behar dugu helburua ez dela haiek guk uste duguna egitea, ez behintzat hitz egiten dugun gai guztietan, baizik eta hitz egin ahal izatea eta guk ulertzea.
Ez da belaunaldi bakar bat ere egon bere gurasoekin desadostasunik izan ez duenik. Zergatik izango zen hau lehena?
Testua hemendik ekarri dugu
Iruzkinik ez "Nerabezaroaz"