Familiak aktibatu behar dira orain euskararen erabilera bultzatzeko
Lasarte-Oriako gazteen hizkuntza-portaeraren 20 urteko bilakaera aztertu du Pello Jauregi Etxaniz EHUko irakasleak.
Lasarte-Oria udalerriko 13 eta 24 urte bitarteko gazteen euskararen erabilera aztertu ditu Jauregik, eta hiru ikerketa-lanen datuak bildu ditu; 1992koa —Joxe Mari Iraolak egindako—, 2002koa eta 2012koa.
Aldatu egin dira euskaraz hitz egiteko gaitasuna, euskararen erabilera eta euskararekiko jarrera —hizkuntza-adierazle nagusiak—. Bilakaera horren atzean dauden faktoreen artean Jauregik familia, eskola, lagunartea eta aisialdia nabarmendu ditu. Lau eremu horietan egon da Jauregiren ustez euskararen alderako jauzi nabarmena Lasarte-Orian. “Testuinguruan aldeko baldintzak egon dira”.
Argia astekarian erreportaje zabala egin dute gaiaren inguruan, eta Jauregik nabarmenduko ondorioetako batzuk interesgarriak dira. Lasarte-Orian egindako ikerketatik abiatuta egin ditu, baina zabaltzen dute hausnarketarako bidea.
. Euskararen erabilerak nabarmen egin du gora etxeetan, gurasoen eta seme-alaben arteko harremanetan.
. Euskarazko irakaskuntzaren gorakadak ez du etenik izan.
. Aisialdian eta eskolaz kanpoko jardueretan euskararen presentzia areagotu egin da.
Familiaren eragina
Familiek erabileraren joera naturala bultzatzeko zeregin ikaragarria duela uste du Jauregik. “Familiak gazteek kalean erakutsiko duten hizkuntza-erabileran eragin zuzena du”. Eta zeregin horretan familia eta eskola osagarri direla uste du. “Eskolak eman du eman beharrekoa, dagoeneko ezin du gehiago egin. Eskolak bere onena ematen du atzean familia euskalduna baldin badago (…) Benetan orain aktibatu behar dena familia da. Hortik etorriko da eremu informaletan euskararen erabilera areagotzea”.