Emakumea une  eta  testuinguru askotan da  zapaldua zoritxarrez, askotan ez  baita bere  nahia errespetatzen. Hori jazotzen den egoera bat amatasuna izan daiteke, haurdun geratu baino lehen emakumeak  bizi  duen   presio  biologiko  zein  soziala  jasotzen  duen   momentutik,  erdiondoko hurrengo urteak  arte.  Azkenaldian, lehenagotik dagoen arren,  Covida dela-eta asko entzuten ari gara  ama  izatea erabakitzen duten  askok jasaten duten  indarkeria obstetrikoa. Haurdunalditik hasita, emakumeen desioak menderatuak izaten dira (lanean bajak eskatzeko beldur, mediku azterketa hotzak  edukiz…),  besteen esku geldituaz  aurretik  erabaki  duzun  guztia.  Erdiondoan ere,   ez  dakigu  etiketaren  baten pean  sailkaturik  dagoen, baina  ama   jaioberri  bezala  gure haragitan bizi eta sentitutako min sutil bat dago,  horrekin gizarteak amatasuna asko zailtzen duen mina hain zuzen ere.  Izan ere,  Estitxu Fernandez psikologo perinatalak, Osoigon egin zuen indarkeria   obstetrikoaren   aurkako  sinadura   bilketan   aipatu   bezala,   “une   honetan,  gutxi gorabehera haurrak bi  urte  inguru  bete  arte,  amaren garuna izugarrizko  aldaketa  prozesuan dago,   emozio  eta   zentzumenak  anplifikatuak  ditu  eta   bizitzen  duen   edozein  egoera bortitz (erritmoak ez errespetatzea, erabakitzen ez  uztea, objektu bat  balitz bezala tratatzea, hitzezko tratu  desatseginak, …) traumatikoa izan daiteke. Garrantzitsua da  azpimarratzea emakumea momentu zaurgarri batean dagoela, ez txikitasun egoera batean.”.OMEen hitzetan, osasuna ez da  soilik  gaixotasun  eza,   ongizate  psikologiko, fisiko eta  soziala ere  izan baitaiteke.  Beraz, kontuan hartzekoa da  zein garrantzitsua den  une  honetan amaren ongizatea, honekin batera txikiarena ere  arriskuan jartzen baita. Horregatik, ingurukoen babes eta  goxotasun guztia behar du emakumeak bere  umea dagokion bezala zaintzeko.

Hain zuzen ere,  hor dago  gakoa, denok  amatasuna zorionez berdin bizi ez badugu ere,  askotan edo  gehienetan hori ez da kontuan hartzen eta  inolako arretarik gabe ama  eta  haurraren arteko harreman horren  tartean sartzen da jende asko, norbere nahia begiratuz, ama  edo haur horrena begiratu beharrean (amari besoetatik  hartuz,   inork  eskatu gabeko bere  iritzia  emanez, ama horren  denbora ez  errespetatuz, amatasun horretan perfekzionismo bat  eskatuz, oraindik tripa duela  esanez…). Zer  helbururekin  egiten  da  hau? Norberak bere  etxean eduki  duen  heziketa ama  horrek ere berean eduki dezan? Ohartu  beharko genuke gizakia ugaztuna dela eta animalia hauek bezala, guk ere ama izan berri baten sena dugula eta animaliei kumeak kentzen ausartzen ez garen bezala edo egin beharko ez genukeen bezala, gizakion kasuan ere, emakumeak berdin errespetatu beharko liratekeela. Bakoitzaren heziketa erakusteko egiten bada ere,  gaur  egun zorionez, emakumeok honen inguruan formatzeko aukera handia izaten dugu,  zer  den  nahi duguna aldez aurretik ezagutu eta  erabakitzeko eta  bestela, galdetzeko gaitasuna ere  badugu. Seguru konturatu  gabe egiten  den  zerbait  izaten  dela  eta  ez  modu  txarrean egindakoa,  baina bada garaia emakumeon inguruan inertziaz egindako gauza horiek guztiak aldatu eta gizarte berri bat sortzeko.

Haurrarentzat askotan besoak soberan egoten dira, eta amarentzat faltan. Zer gertatuko litzateke umea hartu beharrean emakume hori besarkatuko bagenu bere kezka guztiak askatzeraino? Edo zer moduz  dagoen galdetuko bagenio erantzunarentzako benetako tartea utziz? Edo norberaren istorioak  elkarbanatuko  bagenizkioke,  bizitzen  duguna  ez   dela  arraroa  erakutsiz?  Zaindu dezagun elkar emakume guztiok eremu eta  momentu guztietan, elkartasun horrek  indartsuago egiten baikaitu, eta aldatu dezagun dugun gizarte hau amatasuna errazagoa izan dadin. Beti esan izan ohi baita etorkizuna gaur egiten dugunaren ispilu dela, beraz, erein dezagun etorkizuna.

Bedats De Miguel Olaziregi ,Nerea Gomez Oiarzabal, Nahia Alkorta Elezgarai eta HAZIAK elkartea