Bizikletan ibiltzen ikastea erronka txiki-handi bat da, batez ere umeentzat. Adina egokiena, abiadura, zenbat denboran ikasten duen… Horiek gurasoen kontuak dira, eta hemen ez duzue horrelakorik irakurriko. Haur bakoitzak bere erritmoak eta bere zaletasunak ditu. Ez egin konparaketarik. Hori lehenengo aholkua, eta, akaso, garrantzitsuena.

Bestelakoetan, bost jaso ditugu:

  1. Ondo aukeratu bizikleta.

Bizikletaren gaineko abenturarekin abiatu aurretik, haurrak ulertu behar du propultsioaren printzipioa (akaso, ez hitz horiekin). Printzipioa xinplea da; oinekin bultza eginda bizikleta aurrera doa.

Ikasketa prozesu honetarako pedalik gabeko bizikletak tresna oso onak dira. Bultza eginda bizikletak aurrera egiten duela ikasiko du haurrak, baina baita ere ikasiko du oreka kontrolatzen eta espazioaz jabetzen.

Pedalik gabeko bizikletarekin ondo moldatzen denean has gaitezke lehenengo bizikleta aukeratzeko lanetan. Garrantzitsua da bizikleta haurraren neurrikoa izatea. Errazagoa egingo zaio ikasketa prozesua. Kontuz, beraz, “urte batzuetarako” egin nahi izaten ditugun erosketa horiekin.

Zenbat urterekin kendu gurpiltxoak? Galdera hau desegokia da. Ez da adin kontua eta gainera ahal dela adituek gomendatzen dute gurpil txikirik ez erabiltzeko. Bizikletan ibiltzeko bi gauza kontrolatu behar dira: oreka eta pedalei eustea. Gurpil txikiek lagundu diezaiokete haurrari pedalei eusten, baina ez bizikletarekin orekatzen. Nahiz eta ziurtasuna eman, gurpil txikiek ez dute bizikletan ibiltzeko ikasten laguntzen. Hobe da, beraz, gurpilik gabeko bizikletarekin hastea.

2. Lehen egunak bizikleta gainean

Garrantzitsua da hasi aurretik haurrari zenbait azalpen ematea; jarrera egokia zein den (bizkarra eta burua tente urrutira begiratzeko, eskulekua tinko eustea…). Azaldu, baita ere, zeintzuk diren bizikletaren zati ezberdinak eta zertarako balio duten; gurpilak, katea, frenoak… Irakatsi, halaber, bizikletara igotzen eta bizikletatik jaisten, oinak pedaletan ondo jartzen eta bizikleta nola zaindu (horma baten kontra utzi, kolperik ez jo…). Eta ez ahaztu tresneria, batez ere kaskoa. Oso garrantzitsua da. Gehitu daitezke eskularruak zein bestelako babesleak.

3. Nola abiatu eta nola gelditu erakutsi

Abiatzeko modurik seguruena bizikleta hanken artean jartzea da, pedal bat goian jartzea, oina bertan jartzea eta lehen bultzada ematea. Ez da pedaletara begiratu behar; erorketa segurua dakar horrek! Umeek berehala ikasi behar dute frenatzen. Frenoak aldi berean aktibatu behar dira aurrean eta atzean. Aurreko frenoak bakarrik erabiliz edo frenoak zakarregi eragiten badira… kontuz!

4. Nola eutsi orekari bizikletan?

Nabari izaten dira aurretik pedalik gabeko bizikletan ibili diren umeak. Saiatzea da hemen kontua eta umea seguru sentitzea. Aldamenean egotea garrantzitsua da, eta umea ez behartzea. Oreka aurkitzea da lehenengo urratsa. Bizikletaren gainean ondo kokatzea eta aurrera begiratzea ezinbestekoak dira horretarako. Behin oreka maila bat lortutakoan badaude oreka hobetzeko ariketak. Esaterako, lurrean marra bat margotu eta jarraitzea, zirkuitu moduko bat egitea eta hura jarraitzea…

5. Bihurguneak eta sigi-sagako trazatuak

Komeni da, baita ere, bihurgune estuak hartzen ikastea, abiadura handiagoarekin edo txikiagoarekin. Zortziak egitea izan daiteke aukeretako bat (etxeko tresnekin edo lata batzuekin) edota errailak jarri eta horiek hurbiltzen joan gaitezke bihurgune estuagoak hartzera behartzeko.

Animatu umeak beldurrik gabe. Haurra zoriontzea da aurrera egiten laguntzeko modurik onena. Gainera, gurasoek pazientzia erakutsi behar dute; bizikletan ikasteak denbora eskatzen du, eta plazer bat izan behar du.

Bizikletarekin hiri barruan ibiltzeak bestelako ikasketa batzuk ere eskatzen ditu. Komeni da umea talde txiki batekin ibiltzea bakarrik joan aurretik. Bide gorriak erabiltzea komeni da, eta gutxieneko zirkulazio arauak erakustea: semaforoak kontuan hartzea, ilaran edo taldean ibiltzen jakitea, non eta nola gelditu, inguruan dauden autoei eta oinekoei adi egotea…

Bidaia on!