Zer dago gertatzen?

Indarkeria matxista aurretik dagoen arazo bat da eta gertatzen ari dena plataforma berriak sortzen direnean arazo hori islatu egiten dela. Egia da ziberindarkeriari begiratuz gero ikusten ari garela gero eta gazteagoak direla Internet munduan sartzen diren erabiltzaileak, eta hainbat edukitara dute sarrera oso gazteak izanik. Hori bada ezberdintasun handi bat. Gero, berrikuntza da baita ere Interneten duen zabalbidea. Askoz ere azkarrago eta gehiago zabaltzen dira edukiak.

Ze plataformari buruz ari gara?

Tik Tok, Youtube, Instragram, Whatsapp… baina egia da azken formakuntzetan ikusten ari garela oso txikitxoek erabiltzen dituztela Hangouts, Keep, Nip… Formakuntzarako eta lanerako erabili izan ditugu gehienbat sare sozialak itxialdian baina txikitxoak, orain, bestelako dinamiketarako erabiltzen ari dira eta bertatik arazoak izaten ari dira. Eta arazo larriak.

Zer nolako arazoak dira?

Hangouts talde bat sortzen dute eta bapatean kideetako bat bota egiten dute. Edo bati buruzko zurrumurruak zabaltzen hasten dira. Gero, matxistak, arrazistak… diren duki asko ikusten dituzte. Horiek izango lirateke arazo larrienak. Dena den, argi utzi nahiko nuke Interneten dena ez dela arazoa. Aukerak ere eskaintzen ditu, eta erabilera da zaindu behar dena. Hori ba, 7 edo 8 urterekin eduki digitaletan ibiltzea inolako babesik edo hezkuntza digitalik gabe arazo bat da.

Adinari buruz galdetzen dute askotan gurasoek?

Lehen galdera zen: “Noiz emango diogu sakeleko telefonoa?” Hori guztiz zaharkituta gelditu da. Haur txikiak tableten bitartez sartzen dira mundu birtualera, ordenagailuen bitartez eta oso oso txikitatik dute sarbidea, gainera. Bost urteko umeek smart telebistak erabiltzen dituzte, Youtube ikusten dute. Ezinbestekoa beharko luke hezkuntza digitalarekin lehen lehen urteetatik hastea.

Nerabeek kultura propioa dutela ere ohartarazten duzu. Diozu ezinbestekoa dela haien rolak, genero eskemak… ezagutzea.

Askotan hitz egiten dugu nerabeei buruz, baina zer dakigu haiei buruz? Gai hauek beraiekin lantzea nahi badugu behar beharrezkoa da haiek ondo ulertzea eta non mugitzen diren jakitea. Horrek emango digu informazio asko ahalbidetzeko nola lan egin haiekin, eta batez ere aurreiritzirik gabe lan egiteko. Hausnarketa ezinbestekoa da, baita ere, helduon paperari begira. Eredu gara eta kodigoak sortzen ditugu denok, ez soilik nerabeek.

Gurasoak edo hezitzaileak irakurtzen ditugu. Non jarri beharko lukete fokoa, zure ustez?

Guk geuk, helduok, zer egiten dugu eta nola kontsumitzen ditugu Internet, gailu elektronikoak…? Egindako azken formakuntzetatik jasota argi daukat lehenengo jarri behar dela fokoa gurasoengan edo helduengan. Gero, aztertu beharko litzateke zer motatako dinamikak edo konfiantza harremanak ditugun gure umeekin teknologia berriak direla-eta. Nahiko konfiantza dute gertatzen zaien edozer kontatzeko guri? Zer erabiltzen edo zer ikusten duten badakigu? Beraiekin ikusten ditugu edukiak, beraiekin gaude kontsumo horretan? Akonpainamendu hori egiten dugu edo ez?

Hezkuntza digitalaren garrantziaz ere ohartarazten duzu.

Bai, aspektu oso teknikoetan jarri izan dugu fokoa eta gauza gehiago daude lantzeko, zalantzarik gabe. Teknologia berriak ez dira bakarrik informaziorako eta komunikaziorako baita ere gure harremanak eraikitzeko. Orduan, bai edo bai teknologiei buruz hitz egiten badiegu umeei aspektu emozionalak eta sozialak ere landu behar dira. Nola sartzen garen eta zer motatako kodigoak ezartzen ditugun ere aztertu behar da. Helduok ere izaten ditugu arazoak, ezta? Beraz, familiek ere landu behar dituzte abilezia eta ezagutza digitalak. Debekua, izan ere, ez doa inora.

Adibide bat jartzen diet nik umeei: “Zuek taberna batean sartzen zaretenean hasten zarete bertan dauden guztiak agurtzen eta haiekin berba egiten? Ez, ezta? Ba, Internet berdina da. Mundu digitala ez dugu fisikoki ikusten, baina bertan gaudenok pertsonak gara, orduan berdin berdina da.

Argazkiaren iturria: Deusto.eus