Ahoan izaten den gaixotasun ohikoena txantxarra da: bertan bizi diren bakteriek elikagaien azukrea digeritu eta azidoak sortzen dituzte hortzen estruktura suntsituz. Ane Lasagabaster odontologoak garrantzia handia ematen dio esneko hortzeria ere zaintzeari, eta umetan dentistaren kontsultatik pasatzeari. Horrela azaldu du Puntua aldizkarian.

24-25-UmeenAginak-2-009

Jaiotzen garenean, nahiz eta ahoan agerian hortzik ez izan, horiek garapen eta kaltzifikazio prozesuan daude matrailezurren barruan. Gizakiok bi hortz joko ditugu: esneko hortzeria edo galkorrak eta hortz iraunkorrak.

Esneko hortzeria

Sei hilabete eta bi urte eta erdi inguruan atera, eta 8-10 urte bitartean ahoan aurki daitezkeen hortzak dira. Guztira, hogei hortz izaten dira. Erortzeko garaia iristen zaienean, euren lekua hortz iraunkorrek hartzen dute.

Hortzok jaiotzean, sarri, haurrak sumindura, sukar-puntua, haur oihalaren dermatitisa eta egonezina sortzen dion beste hainbat sintoma pairatzen ditu. Horrelako kasuetan, egokiena izaten da kosk egiteko jostailuak edo kopuru egokian analgesikoak ematea.

Hortz iraunkorrak

6 eta 18 urte bitartean irteten dira. Juiziokoak barne, 32 hortz dira, guztira.
Nahiz eta esneko hortzeria epe laburrean egon ahoan, hortz horiek behar-beharrezkoak dira haurraren garapenerako, ezinbesteko funtzioa betetzen dute-eta elikagaien digestioan, fonetikan eta etorkizuneko hortz iraunkorren osasunean. Aldiz, hortz horiek jaiotzen direnetik gaixotasunak jasan ditzakete.

Ahoan izaten den gaixotasun ohikoena txantxarra da: bertan bizi diren bakteriek elikagaien azukrea digeritu eta azidoak sortzen dituzte hortzen estruktura suntsituz. Bakteria horiek hortzaren barreneraino iristean infekzioak sortzen dituzte, eta haurrari eta etorkizuneko hortz iraunkorrari min handia eragiten diote. Haur batzuek txantxarrak izateko joera handiagoa daukate, hortzen kalitateak eta listuko defentsak ere zerikusia dutelako.

Txantxarra saihestu egin daiteke hortzak otordu guztien ondoren behar bezala garbituta eta elikaduran azukrea murriztuta.

Hortzen zaintza, umetatik

Hortzen zaintzak ume-umetatik naturaltasunez ikasitako ohitura izan behar du bizitza osoa iraun dezan. Erakusketa horren ardura gurasoek hartu behar dute, lehenengo hortza jaiotzen denetik haurra autonomoa izan arte.

Komenigarria da, baita ere, 2 urtetik aurrera haurra sei hilean behin dentistarengana eramatea, konfiantza hartu eta bisitak baikortasun eta beldurrik gabe egin ditzan. Dentistak hortzak garbitzeko teknika eta elikaduraren garrantzia azalduko die gurasoei. Bestalde, hortzetan kalterik izanez gero, ahalik eta azkarren diagnostikatu ahal izango dira. Modu horretan, konponbidea  errazagoa izango da, eta bai haurrak eta bai hortzek gutxiago sufrituko dute.
Adin horretan, umeek jasaten duten kolpeengatik hortzen traumatismoak ere sarri izaten dira. Kasu horietan, oinarrizkoa da ahal den azkartasun handienaz tratamendu egokiena jartzea.

Esnekoak ere ondo zaindu

Esneko hortzeria hortzeria iraunkorra balitz bezala zaindu behar dugu. Izan ere, esneko hortzen infekzioek umeari mina eragiteaz aparte, hortz iraunkorraren forma, kolorea eta posizioa kalte dezakete.

Txantxarra munduan gertatzen den gaixotasun kroniko ohikoena da eta saihestu egin daiteke. Guztion ardura da hazten dabiltzan umeei hortzen zaintzak osasunean duen garrantzia transmititzea.

Gaur egungo bizi-moldea dela eta, haur askok eskoletako jantokietan bazkaltzen dute. Deialdia egingo nuke bertan ere hortzak garbitzeko esfortzu bat egin dezaten, ezinbestekoa da-eta  gaur egungo umeek etorkizunean aho osasuntsua izateko.

UmeenHortzeriaPuntua