Alfredo Hoyuelosek idatzitako kolaborazio artikuluaren bigarren zatia da gaur guraso.eus era ekarri duguna. Covid 19aren astinduaren ondorengo Haur Eskolen izaeraz idatzi zuen Alfredok, berarekin izandako elkarrizketa ere argitaratu genuen.

Galdera batzuk

Ezinbestekoa da, esan bezala, geure buruari galdetzea, ikertzeko prozesuara irekitzea, galderak lagun moduan ulertzea. Ingurua gu geu ere eraldatzeko.

Hemen galdera batzuk elkarrekin pentsatzen jarraitzeko. Eta horrela, hezkuntza-komunitatea osatzen dugun guztion sormen-pentsamendu kolektibo baten alde egiten dut: ikastetxeetako zuzendaritzak, hezitzaileak, talde teknikoak, sukaldariak, garbiketako langileak, familiak, politikariak. Baita begirada transdiziplinarrak dituzten profesionalak ere: arlo politiko, sozial, kultural eta artistikokoak, jakinda -Deleuzek dioenez- ez dagoela metodorik edo errezetarik, baizik eta prestaketa luze bat baino ez. Orain erronka dugu konfinamendutik konfinitatera igarotzea, hau hurbiltasun gisara ulertuta.

Hona hemen galdera batzuk elkarrekin eta plazerrez hausnartzen jarraitzeko:

• Nola bizi ziurgabetasun berri honekin gure buruak gehiegi estutu gabe.

• Zer lehenetsi beharko den malabare-joko honetan. Daniel Innerarity filosofoak “el drama de decidir” lanean dio: “zenbat mundutakoak gara? Zenbat gauza hartu behar ditugu kontuan aldi berean? Nola uztartzen ditugu errealitateari buruzko ikuspegi posible guztiak? aldi berean plater batzuk mugimenduan mantendu behar dituen zirku pailazoaren figura irudi ona da, bizitzaren nahaspilaren eta plater horietako bat erortzen uztearen erabaki batzuen dramatismoaren irudia”.

• Zer antolaketa-mota eta zer erabaki hartuko dituzten haur-eskolek:

• Zer ratiorekin.

• Nolakoa izango den hezitzaile bikotearen lana: bi profesional aldi berean edo modu garaikidean edo ondoz ondo, hainbat lekutan.

• Nolako lan txandetan.

• Zer ordutegirekin.

• Nolakoa izango den egunaren denbora-antolaketa: sarrerak, irteerak, bazkaria, loa, pixoihala aldatzea.

• Nola ulertuko  da hezkuntza-laguntza.

• Nola sortuko da hezkuntza-inklusioa eta aniztasunarekiko arreta, eta ez desberdintasuna.

• Familiekiko harremanak nolakoak izango dira (zentzu zabalean). Nola artikulatuko dugu erantzunkidetasuneko hezkuntza-itun bat familiekin, haur eta familien artean talde txikiak sortzeko.

  • Nolakoa izango da familien parte-hartzea (parte sentitzea bezal ulertua). Nola sortu familiak epaituko ez dituzten espazioak eta  familiak entzuna izango diren segurtasuna izango dutena.
  •  Nolakoa izango da arkitektura bioeraikitzaile baten eta barruko eta kanpoko espazioen arteko artikulazioa (testuinguru berdeago, naturalago, ekologikoago horri lehentasun handiagoa emateko). Nolakoak izango dira “beste” espazio horiek, nola eta norekin erabili ahal izango dira eta segurtasuna eman eta, aldi berean, hegan egitea ahalbidetu ahal izateko. Eta zer nola Estetika ere.
  • Eguneroko material eta objektu ekojasangarriak. Inoiz baino gehiago, bererabilgarriak  diren materialekin jolasak asmatzea izango da konpromisoa. Bidenabar esanda, garrantzitsua da hausnartzea zenbat ahoko maskarek eta beste babes-elementuk kutsatzen duten jada ingurumena, aipatu dudan arazoa errepikatuz. Berriro ere, zuhaitzaren larrialdiak basoa ikustea galarazten digu.
  • Nolakoa izango da kalean presente  egongo den  eskola baten eta hiriaren arteko harreman ez zatikatua
  • Nolakoak izango diren sukalde berriak. Alde horretatik, Iruñeko udal haur-eskolek abian jarritako Hemengoak menuen proiektuak eskaintzen digun adibide aparta aipatu nahi dut. Une honetan, eta aurreko udal-legegintzalditik datorren konpromiso politiko serio bati lotuta -Milango Itunaren printzipioekin-, hautatutako elikagaiak ekologikoak, freskoak, hurbilekoak, sasoikoak eta ekoizleei zuzenean erositakoak dira, erosketa prozesu publiko baten bidez egiten delarik. Prozesu koral eta holistiko horrek, menu osasungarrien bidez, beharrezkoa deniraunkortasun kontzeptua sendotu eta egituratzen du, testuinguru kultural berri honetan inoiz baino beharrezkoago den, hiri erresilenteen, elikadura-subiranotasunaren edo Nafarroako nekazaritza-ekologiako ekoizpenaren baldintza ekonomikoen garrantzia nabarmenduz. Beharrezkoa da horrelako proiektu gehiago estrapolatzea eta asmatzea, ingurumena errespetatzen dutenak eta, gure ezjakintasunetik, planetaren osasuna gure osasuna dela ulertzera garamatzatenak, kanpoan ez baitago gure barruan ez dagoen beste proiekturik. Sukalde komunitarioen zerbitzu bat ere aktibatzen saiatzen ari gara, zaurgarritasun handiagoko biztanle horientzat, herritarrei menu osasungarri eta jasangarri bat eskaini ahal izateko, zaintzaren ikuspegitik.
  • Etengabeko desinfekzio konstante eta ez oso eredugarri batetik harago, nolakoa izango da guneetako  garbiketa.
  • Nolakoa izango da zerbitzu unibertsal, doakoa. Edo askotariko zerbitzuak eta bidezko tarifak izango dituena.
  • Nolakoak izango dira garatuko diren proposamen eta tailerrak.
  • Nola jokatuko dugu haurren eta helduen arteko lotura profesionala eta pertsonalean.  Nola eraikiko ditugu konfiantzazko lotura horiek eta presentzia izateko eta ez bakarrik bertan egoteko moduak. Lotura hori, Najmanovichek dioen modura, harremanean ñabardura asko dituena, ezinbestekoa, sortzailea, berritzailea eta izendaezina delako. Nolakoa izango da bestea sentitzeko dugun modua, eta nola sentituko gara lotura hori bilatzean aldaketa sentitzen dugunean. Nolakoa izango da argentinar pentsalariak aipatzen duen intra-akzioa, interakzioaz haratago? Harentzat, interakzioak gorputzen kanpo-kontaktu soila  dakar, baina ez dago aldaketa pertsonalik. Intraekintzak aldiz  gorputzen elkarrekiko afektazioa eragiten du, topo egite horretan parte hartzen dugun guztion eraldaketa kualitatiboarekin.

• Nola hitz egingo diegun haurrei hitzez eta hitzik gabe. Nola komunikatuko gara? Nola eraikiko ditugu maitasun-txarnela hauek?

• Nolakoa izango da haurrekin dugun  kontaktu polisentsoriala; nola ziurtatu samurtasuna eta fintasuna.

• Nolakoa izango da negar-uneetan egingo den bidelaguntza emozionala

• Nolakoa izango da haurren artean ezinbestekoa den lotura.

• Nolakoa izango da esparru ezberdinetako profesional bakoitzaren rola eguneroko lanean.

• Nola zainduko dugu elkar eta nola zainduko dugu geure burua ere.

• Zer alderdi emozional berri agertuko dira: beste muga, aukera edo erresilientzia batzuekin.

• Nolakoak izango dira ikasle “zaharrekin” eta berriekin egingo diren harrera-denborak. Eta nolakoak  familiekin.

• Zer zerbitzu mota asmatu ahal izango ditugu. Eta zeintzuk berrasmatu edo baztertu.

• Zer da ikertu beharko dena.

• Zer egingo da  bitarteko profesionalekin eta zein izango den boluntarioek izango duten  rola.

• Zer segurtasun-protokolo eta zer neurri  ez-hipokondriako hartu beharko dira kontuan kutsatze masiboak saihesteko

• Zer arrisku zuzen eta saihestezin hartu ahal izango ditugu konpromisoak hartuz eta erantzukizunak delegatu  gabe.

• Nolakoa izango da prestakuntza: diziplina anitzetan oinarrituko den prestakuntza, sinplifikazio autokratikoak saihesteko, eta egokia iruditzen ez zaigun aurrez aurreko begirada bakarra saieztu eta begirada anitza ziurtatzeko. Zentzu horretan, “fake”ak eta buloak bereizten ikasteko erronka etengabea izango dugu. Eta horretarako ezagutza kontrastatua eta jakinduria behar dira. Enpatikoki hobeto erabakitzeko, egozentrismo eta idolatria gutxiagorekin.

• Nolakoa izango da sindikatuen berrasmatzearen ikuspegi osagarri, holistiko eta dialogikoa.

• Nola saihestu, besteak beste,Trump edo Bolsonaro zaharrak edo berriak agertzea.

Hauek, galdera batzuk beste batzuen sortzaile izateko.

Jarraituko dugu…