Haurraren autoestimua

Pertsona bakoitzak dugun geure irudi edo estimua gizakion bizitzaren oinarria da, honekin bizitzan egoteko eta izateko modu bat azaltzen baitugu. Autoestimua, bakoitzak geure irudiaren inguruan dugun balorazio, estimu eta onarpena da. Denok nahi dugu maitatuak sentitzea eta garen bezala onartuak eta ikusiak izatea.

Norberaren autokontzeptu honek, ikasketa prozesuan, erabakiak hartzeko garaian, norberarekin eta gainontzekoekin erlazionatzeko eta bizitzak aurkeztuko dizkigun egoera desberdinetan aurre egiterakoan eragin zuzena izango du. Eta nola ez, gure zoriontasunean ere.
Orokorrean, jaso dugun aprobazioa eta onespena egin ditugun jokabide eta lorpenen araberakoa izan da. Hau da, uste zen bezain ondo portatuz gero eta espero zen lorpenak izaten banituen, pertsona baliotsu eta maitatuaren mezua jasoko nuen. Eta ez bazen horrela, alderantziz.

Hau da, orain, gure haurrekin erabili ohi dugun parametroa. Guraso edo hezitzaile bezala geure autoestimuarekin elikatu beharra sentitu dezakegu eta aldi berean, haurrek autoestimu ederra izatea eta hau benetan den gizakiarekin bat eginda izatea nahi dugu. Ez dago zalantzarik, gizaki bezala, jokaera, jarrera eta lorpenak ez badira gustukoak ere, pertsona bezala ditugun ezaugarriak bereziak eta ederrak direla eta hauek berreskuratzea, egoera konpontzea bezain garrantzitsua izan daitekeela. Are gehiago, egoera modu eraginkor batean kudeatzeko osagai beharrezkoa.

Nola daki haur batek baliotsua dela? Haurren autoestimua ez da zerutik erortzen den edo genetikaz etortzen den zerbait. Guraso eta hezitzaileak, nahi edo ez nahi, erlazioan gauden momentutik, haurren autoestimua elikatzen goaz, modu baikor edo ezkorrean.
Beraiekin ditugun interakzioak eragin eta inpaktu zuzena badu, nola lagundu diezaiokegu beraien auto-irudi eta autoestimua, benetako balioarekin bat eginda egoten? Nola adierazten diot haur bati baliotsua, maitatua eta onartua dela?

NOLA ERAIKITZEN DUTE HAURREK BERAIETAZ DUTEN IRUDIA?

Haurra jaiotzen denean ez daki bera nor den, nolakoa den. Jasotzen duen informazioari esker bere irudi propioa egiten joango da. Hasiera batean, gurasoak izango dira, bere lehendabiziko erreferenteak, berataz izango duen begirada baldintzatu dezaketenak. Ondoren, haurrarekin kontaktuan izango diren pertsonek elikatuko dute txikien autoestimurako osagaiak.
berataz esango duguna (zuzeneko hitzak edo gure jarera edo keinu sutilenak ere) bere jokamolde eta jarrerekin interpretatzen dugunarekin, bera nolakoa ikusten dugun informatzen diote eta horrela aurkituko du bera zein den. Informazio hau gordeko du bere disko gogorrean, eta ideia hau onartuko du zalantzan jarri gabe, gero horren arabera jokatzeko. Hau dela eta, garrantzitsua da beraien autoestimua beraiek diren bezala baloratuz forjatzearen eta ez beraien jokaerak guk interpretatzen ditugunaren menpe.

Helburua ez da ez epaitzea, ez kritikatzea ezta modu baikor edo ezkorrean indartzea ere. Agertzen dituen jokaera eta jarrera horien atzean dagoen gizakia ezagutu eta ulertzean datza gakoa. Honekin eskaini eta lagundu baitiezaiokegu gertatzen zaion horretan, behar duen horretan; beharrezko ekarpena eginaz hezten eta garatzen joan dadin bere jokaeretan ere.
Garbi dago, aurrerago berekiko informazio hau bere berdinekin, lagunengandik ere jasoko duela. Baina, ari dago, bere autokontzeptuaren oinarri sendo eta tinko bat izanez gero, etorriko zaionari aurre egiteko argitasun eta gaitasun gehiago izango dituela .

Zein modutan iristen zaio haur bati maitatua eta onartua dela eta beregan balio handi bat dagoela?

• 1) Jaio aurretik eta ondoren eraikiko dugun atxikimendu seguruarekin. Haurraren beharrak asetzen ditugunean, behar duen adina eta behar duen denboran, oinarri sendoak jartzen lagunduko diogu bera pertsona baliotsu eta merezi duena dela jakinaraziz.
• 2) Bere beharrak errespetatzen eta bere erritmoa kontutan hartzen dugunean.
• 3) Ulertua denean: Bere jokaera eta jarrera gustukoak ez direnean ere egin duena egitera bultzatu duena ulertzen dugula jakinarazten diogunean, ase nahi izan duen beharra ulertzen saiatzen garenean. Ulertzea eta ados egotea eta horrela jarraitu dezakeela baieztatzea ez da berdina.
• 4) Bere benetako balioa ikusi eta baloratzen dugunean bere jokaerekin baldintzatu gabe (gustukoa ez zaigun zerbait egiten duenean eta gustukoa egiten duenean)

Guk ez badugu haurraren diamantea ikusten eta beregan konfiantza ez badugu, haur batek ezin du berak bakarrik beregan dagoen balioa aurkitu eta gizaki berezi eta bakar bat bezala ikusi bere burua.

Haur guztietan dagoen diamantea aurkitu dezagun, jokaera egoki edo desegokiek baldintzatu gabe.

Nerea Mendizabalekin hitz egin dugu idatzi hau oinarri hartuta.