Leire Azpiazu erizainak, Puntua aldizkarirako egin duen kolaborazioa ekarri dugu gurera oraingoan.

Haurrekin egoera desberdin asko gerta daitezke edo gertatzeko aukera izan dezakegu noizbait. Horien aurrean zer egin behar den jakiteak, segurtasuna emateaz gain, estutasun batetik baino gehiagotatik aterako gaitu. Zauri zein kolpe guztien aurrean ez dugu beti larrialdietara edo osasun zentrora joan beharko.

Askotariko egoerak

Neurri handi batean, gehien ikusiko ditugunak zauriak edo kolpeak dira. Egunerokotasunean sarri ikusten direnak, alegia. Baina honako hauek ere ikus ditzakegu, hala nola sukarra, gorakoa edo beherakoa, mina, erredurak eta mota askotako ziztadak. Hauek denak hemen azaltzea oso sakona izan daiteke; beraz, oraingoan, zauriak, erredurak eta kolpeak ikusiko ditugu.

Zauriak

Lehenik eta behin, odol-jario handia baldin badago, presioa egin beharko dugu hori geratzeko. Geratzea lortu dugunean, garbitu egingo dugu; urarekin eta xaboirekin garbitzea nahikoa izango da. Zaurietan, garrantzitsuena ondo garbitu eta siku mantentzea izaten da. Hori da infekzio bat saihesteko puntu aipagarriena. Kasu batzuetan, zauria osasun arloko profesional batek berrikusi beharko du; esaterako, odol jarioa geratzen ez denean edo zauriaren ertzak oso aldenduta ikusten ditugunean. Kasu horietan, beharbada, sutura-punturen bat eman beharra egongo da eta. Gainera, zauriaren ingurua gorritu egingo balitz edota zikina botatzen hasiko balitz, osasun zentrora joan beharko genuke zauria berrikusteko.

Zauriarentzako antiseptikoak ere erabili daitezke. Kasu horretan, pobidona iodatua erabiltzearekin kontu handia izan beharko dugu, 30 hilabetetik beherakoetan ezin delako erabili; aldiz, klorhexidina erabili ahal izango dugu.

Erredurak

Erredura motaren arabera, osasun zentrora joan beharko da. Orokorrean, oso erredura txikia bada, etxean ondo garbitu eta hidratazioarekin erraz zaindu dezakegu. Gainontzekoetan, osasun zentroko erizainarekin txanda hartzea ondo legoke; azken finean, hauek infektatzeko arrisku handia izaten dute.

Erredura oso handia bada edo elektrikoa zein kimikoa izan bada, larrialdietara jo beharko dugu, egin behar diren proba eta balorazioak egiteko.

Kolpeak

Leku eta modu askotan har ditzake haur batek kolpeak, eta horiek jakiteak era batera edo bestera jokatzera eramango gaitu. Adibidez, haur batek buruan eserita dagoela kolpe bat hartzea ez da jauzi baten ostean edo korrika ari dela buruan kolpe bat hartzearen neurri berekoa.

Beraz, orokorrean, gorputzeko edozein ataletan hartzen diren kolpeetan berdin jokatuko dugu, hasiera batean.

Hotza jarriko dugu toki horretan, beti azala zainduz eta erredura bat saihestuz. Gorputz-adar batean hartu badu kolpea eta deformazioren bat ikusten baldin bazaio, osasun zentrora jo beharko dugu. Mina izanez gero, ohiko analgesikoa har dezake.

Buruko kolpeak dira gurasoak gehien beldurtzen dituenak; kolpe soil bat izan daiteke, baina zerbait larriagoa baita ere. Beraz, kolpe arina izan bada, 24 orduz lasai egongo gara eta haurra zaintzapean izango dugu eta edozein kolperen aurrean egingo genituzkeen zaintzak egingo ditugu: hotza, eta, beharra badago, analgesikoa. Haurra hiru hilabetetik beherakoa bada, osasun zentrora eraman beharko dugu.

Noiz joango gara ospitalera? Inkontziente egon bada, larrialdietara eraman beharko dugu, nahiz eta denbora gutxiko kontua izan. Buruko min handia, kontrolatu ezin den negarra, botaka, oso lokartuta ikusten baduzu edota jarrera arraroa badu. Gainera, sudurretik edo belarritatik likidoa –odola, moko antzekoa…– aterako balitz, ospitalera joango ginateke.

Kolpe hauek saihesteko, autoan segurtasun-uhala erabiltzea oso garrantzitsua da eta haurrak bizikleta zein patinetea erabiltzen duenean buruko kaskoa erabili behar du.

Sudurretik odol-jarioak

Burualdeko kolpe askoren ondorioz, sudurretik odol-jarioa izan dezake haurrak. Kasu horretan nola jokatzea komeni den ez da beti oso garbi egoten. Batzuek burua atzeraka botatzeko esaten dute eta beste batzuek, aurrera, sudurrean hatzak jarri eta presioa egiteko besteek ez, ordea. Baina zer da zuzena?

Kasu hauetan, egokiena burua aurrera botatzea da. Burua atzeraka jartzen badugu, odol-jario hori guztia beherantz joango da eta, ondorioz, eztarrirantz edo biriketarantz joan daiteke. Beraz, burua beti aurrerantz botako dugu eta hatzekin, pintza eran jarrita, presioa egingo dugu odol jarioa duen sudurzuloaren aldean. Hamar minuturen ostean, odol-jarioa geratu ez bada, larrialdietara joan beharko dugu haurrarekin.