Haurraren, jolasaren eta heziketaren inguruko osagaien hausnarketa plazaratu du Plisti Plasta ekimenak Herrihezitzailea.eus webgunean. Horrekin batera, beraien egunerokoan bizi dituzten momentu ugarietako bat ere ekarri dute gurera bideoan.

Artikulo honen bidez heziketan ezinbestekoak diren osagaien (jolasa, arauak-limiteak, denbora, materialak, natura) inguruan hausnarketa txiki bat plazaratu nahi izan dute. Guraso.eus era ekarri dugu.

JOLASA:

Hainbat idazlek eta adituk jolasa eta jolas librea bereizten dute. Aldiz, beste batzuek zera diote: “jolasa, librea ez bada, ez da jolasa”. Guk hauekin bat egiten dugu. Jolasa, bizitzeko beharrezkoa dugun jarduera dela ere jakin badakigu: ikasteko, inguruarekin harremantzeko, gozatzeko, eta abar luzea. Baina, oraindik ere ez zaio merezi duen garrantzia ematen: “jolasa txikien gauza da”, “utzi jolasa eta hasi lanean”, … Eskola batzuetan ere “jolasordua” murriztu egiten da ikasleen ordutegian eduki gehiago sartzeko: inglesa, matematika, irakurketa… Irudietan ikusi daiteke jolasa, librea noski, esperimentazio momentua dela, gozatzekoa, natura bizi, transgreditu… libre sentitzeko unea.

ARAUAK-LIMITEAK:

Askotan aipatzen dugunez, libre bizitzea, sentitzea, ez da araurik gabe aritzea. Alderantziz! Libre sentitu eta askatasun hori garatzeko, arauak behar beharrezkoak ditugu.

Bai mugimendua eta bai jolas librea, haurrek bere kabuz bereganatu eta garatu ditzazkete pertsona helduaren ia eskuhartzerik gabe. Sozializazioak aldiz, besteekin harremantzea, objektuak partekatzea, besteen nahia eta iritzia kontutan hartzea,… helduon eskuhartzea behar du: arauak ipiniz, beharrei aukera emanez eta gu, eredugarri izanda (gure hitzak baino indar handiagoa baitu gure ekintzak). Helduok haurren beharrak asetu eta errespetatzen baditugu, haurrek gurekin kolaboratu nahian, guk ezarritako arauak barneratu eta beteko dituzte. 

MATERIALA:

Ez dago eguraldi txarrik, aproposa ez den arropa baizik!!! Esaldi hau sarri erabiltzen dugu, eguraldia aitzaki izan ez dadin: haur eta helduon ongizaterako naturarekin harremana ezinbestekoa baitugu. Azken boladan, denok bizi izan ditugu lau pareten artean bizitzeak ekarri dituen ondorioak, hala, beharrezkoa da aire librean bizitza egitea.

Materialen inguruan ari garela, material xinpleen aldarrikapena egiten dugu: lokatza, putzua, makila, area, harriak… Ez da beharrezkoa jostailu “sofistikatu” eta garestiak ondo pasatzeko, jolasteko eta gozatzeko; jostailuak egiten duena ez baitu haurrak egingo. Hau da, material sinpleak sormena sustatzen du, material bera mila gauzetan bihur baitaitekeelako.

DENBORAK:

Espazioak garrantzia duen bezala, denborak ere badu. Baina ez mendebaldeko edo helduon “kronos” denbora, haurrek bizi duten “kairós” denbora baizik.Disfrutatzeko denbora, non une eta segundu bakoitzak berebiziko garrantzia duen: bertan bizitza osoak hartzen du zentzua. Haurrei bere denbora baimendu behar diegu, patxaraz, presarik gabe aritu daitezen… goza dezaten, bizi dezaten, prestatu daitezen, kokatu eta ingurua ulertu dezaten.

NATURA:

Bada naturaz ideia bukolikoa, non gizakia hura ikusgai dagoen kuadro bat bezala ikusten duen. Baina honen atzetik kontzepzio biofobikoa dago: hau da, naturak dituen gauza “deserosoak” molestatu egiten digute: eltxoek pikatzen dute, aldapak nekatzen gaitu, animalien zaratak beldurtzen gaitu, lokatzak zikintzen du, etab…Aldiz, biofilia sustatzeko, natura den bezala bizitzen baimendu behar diegu: putzuetan salto egin, busti eta zikindu (lehen aipaturiko arropa aproposarekin noski, haurraren ongizatea gure ardura delako).Natura modu aktiboan bizitzea da xedea, ez modu pasiboan, ez ikusle gisa. Bertaratu gaitezen bada naturara eta gozatu dezagun bertan jolasaren bidez.