Gabiñe Agiriano psikologoak Nahasmendu obsesibo-Konpultsiboari, TOC bezala ezagunagoa, buruz idatzi du Puntua aldizkarian eta artikulua atari honetan partekatzea pentsatu dugu.

Buru-nahasmendu guztiak ez dira errealitatearen pertzepzio anormalean oinarritzen. Batzuk –nahasmendu obsesibo-konpultsiboa (TOC), adibidez– ez dira inguruko mundutik datorren informazioa interpretatzeko moduaren bidez adierazten, baizik eta subjektuarengandik sortzen diren ekintzen bidezko jatorria daukate. Nahasmendu hori jokabide errepikakorretan edo konpultsiboetan oinarritzen da eta pertsonen bizi-kalitatea murrizten du: sentsazio desatseginak sortzen ditu, eta askatasun-maila mugatu.

Nahamendu obsesibo-konpultsiboa alderdi askotan antsietate-nahasmenduei lotutako asalduratzat hartzen da, eta, beraz, izu-sentsazioarekin, larritasunarekin eta etengabeko estresarekin lotuta dago. Egunerokotasunerako arazo bat da, eta eragin negatiboa du pertsonaren bizi-kalitatean, hura garatzen ari den ia eremu guztietan.

Trastorno horretan, antsietate-krisi horien motorra obsesibo-konpultsiboaren zikloa da; hau da, obsesioak berez gertatzen dira pertsonaren borondatea edozein dela ere, eta, hain ohikoak izaten dira, pertsona guztiz baliogabetzen dute. Irudi mentalak eta behin eta berriz agertzen diren pentsamenduak dira pertsona aztoratzen dutenak eta burutik ezin kentzen dabiltzanak; pazientea, horri aurre egiteko, estrategiak bilatzera bultzatzen du arreta estimulu horretan jartzeari uzteko.

TOCaren ezaugarria da antsietatearen sintomak eta norberaren bulkadak kontrolatzeko arazoak konbinatzen dituen nahasmendua dela. Bi fasetan egituratuta dagoenez, egoera konpontzen saiatzean arazoaren zati bat sortzen da, aldi baterako arintze bat ematen baitu, baina obsesioaren eta konbultsioaren arteko lotura sendotu egiten du.

Nahaste horri lotutako konbultsioek amaigabeko aukera-sorta bat estaltzen dute, eta, gainera, haien aniztasuna handitu egiten da aldaketa teknologikoak gure bizitzan sartu ahala. Hala ere, badira konbultsio batzuk beste batzuk baino ohikoagoak direnak. Zein dira asaldura hori dutenen jokabide ohikoenak? Horien artean, garbitzeko beharra, ordenatzeko beharra eta egiaztatzeko jarrerak daude.

Arrazoiak

Sindrome psikiatriko askotan gertatzen den bezala, gutxi dakigu zein mekanismo biologiko zehatzek eragiten duten nahasmendu obsesibo-konpultsiboa. Ez da harrigarria; izan ere, giza garunaren funtzionamendu konplexua aztertzeaz gain, pertsonaren testuingurua, ohiturak eta bizi-baldintzak eta abar aztertu behar dira, eta TOCa ikuspegi biopsikosozialetik ulertu behar da.

Gainera, eskuliburuetan antsietate-asaldura horren ezaugarri diren sintomen multzoa deskribatzen da, baina diagnostiko-irizpideez harago ez dago eredu teorikorik, horren arrazoiak xehetasun-maila onarekin azaltzen dituen adostasun zientifiko zabal batek babesten duena. Neurozientzietako ikerketa berriak eta garunaren funtzionamendua aztertzeko teknologia berriak erabakigarriak izango dira TOCaren kausak zein diren jakiteko.

Bizimoduan aldaketak

Nahaste obsesibo-konpultsiboa bizi-kalitate apalagoarekin lotuta dago. Tratamendurik jasotzen ez duen pertsonaren bizitza pertsonala eta lanekoa aldatu egiten dira eta bizi-kalitatea eta eguneroko funtzionamendua hondatu egin daitezke, esaterako, obsesioetan eta konbultsioetan egunero ematen den denboragatik. Denbora alferrik galtzeak puntualtasun falta eta ekoizpen- eta aisia-jardueren murrizketa dakar.

Bestetik, beldur obsesiboak sor ditzaketen egoerak eta obsesioekin bat ez datozen lanak egitea saihesten dute. Lana ere gal daiteke, lanak behar bezala egiteko konfiantzarik ez izateagatik.

TOCa duten pertsonek ospitaleak edota osasun- zentroak saihesten dituzte, kutsatutako lekuak direlako eta gaixotasun larriren batekin obsesionatzeko beldurragatik.

Lesio dermatologikoak garatzen ditu; esaterako, ukipen-dermatitisa eta eskuak maiz garbitzea.

Sendagaiak kutsatuta egoteko beldurragatik tratamenduan bertan interferentziak izateak ondorio larriak eragiten dizkie edo profesionalak diagnostikoan huts egin ote duen zalantza sortzen zaie.

Azkenik, familiako kideei arauak eta debekuak ezartzen dizkiete. Adibidez, kutsaduraren ideia obsesiboaren aurrean, gaixo batzuek familiakoak ere behartzen dituzte arropa guztia garbitzera etxetik kanpora ateratzen diren bakoitzean.