Familiek pultsu bat bezala sentitzen dute nerabezaroa. Autonomia gehiago eskatzen dute seme-alabek, gurasoengandik urruntzeko joera dute, eta behar berriak eta emozio biziagoak dituzte. Zaila da elkar ulertzea, eta familia-gatazkak sortzen dira.

Deustuko Unibertsitateko mediazio-irakasle Asier Garcia Realek azaltzen du bi desio edo joera kontrajarrien arteko tentsioa dela gatazka. Familiekin gaia lantzeko ikastetxeentzako prestatutako programa bat koordinatzen du. Helburua da familiei tresnak ematea gatazkei aurre egiten laguntzeko.

Zer da familia-gatazka?

Familia-gatazka ematen da seme-alaben eta gurasoen arteko desadostasuna maiztasun batekin ematen denean bai familia-bizitzako hainbat gairi buruz –arauak, mugak, portaera, iritziak, baloreak…– bai gurasoek seme-alabengandik espero dutenaren eta benetako jokabidearen arteko desadostasunak daudenean. Baina adi; izan ere, familia-gatazka izan daiteke eraikitzailea edo suntsitzailea.

Gatazka eraikitzailea bada autonomiaren garapena ahalbidetuko du eta harremanaren aldaketa ekarriko du. Argi izan behar dugu hori; izan ere, heztea pixkanaka banantzea da eta hain zuzen ere gatazka da familia-harremanetan aldaketak eragiten dituen mekanismoa.

Normala da nerabezaroan dakartzan ‘arrisku’ berriak direla-eta gurasoen kezka areagotzea. Heztea ez da erraza, eta nerabezaroan gaztea nolabait geldiaraztea da gurasoen nahia. Nerabea, ordea, kontrolatuta sentitzen da, ez ulertua eta emozio ezkorrak transmititzen dizkie gurasoei.

Familiengandik jasotakoak

Gatazkak askotarikoak eta intentsitate maila ezberdinekoak izan ohi dira. Nagusiki hauek dira zergatiak.

  • Gatazka arauengatik.
  • Gatazkak baloreengatik: bizitza soziala, politikoa eta abar enfokatzeko modu desberdinak.
  • Gatazka ordutegiengatik: lo-orduak, kalera sartu eta irteteko orduak, etab.
  • Gatazka familiako kideei emandako tratuagatik: errespetua, oldarkortasun hitzezkoa zein fisikoa, anaien arteko liskarrak, bestearen lekuan jartzeko zailtasuna, gurasoekin gauzak egin nahi ez izatea…
  • Gatazka teknologia berrien erabileragatik: mugikorraren eta sare sozialen erabilerari buruzko arauak aldatzea, biraoekin ez komunikatzea, argazki desegokiak ez jartzea, ordenagailuaren erabilera mugatzea, kontsola, etab.
  • Gatazka lagunekiko harremanengatik: lagunen eragin negatiboa, lehenengo irteerak bakarrik, arrisku-jokabideak taldean, etxeko arauen eta lagun taldearen arauen arteko gatazka…
  • Gatazka espazio pertsonala eta ondasunak zaintzeko.
  • Etxeko lanetan lankidetzan aritzearen ondoriozko gatazkak: dutxarekin edota higiene-arauekin lotutako gatazkak, ordena, logela jasotzea, etab.
  • Gatazkak ikasketekin lotuta: motibazioa, dedikazio orduak, oharrak, parteak, etab.

Emozioen kudeaketa

Ez, nerabezaroa ez da etapa erraza eta sortzen diren gatazkei aurre egiteko tresna oso interesgarria da adimen emozionala.. Deustuko Unibertsitateko mediazio-irakaslea Asier Garcia Realek gatazkak abordatzeko gurpila proposatzen du. Gurpila horretan daude emozioen kudeaketa, komunikazioa, arauak eta errutinak finkatzea, autoritatea, mugak, eta negoziazioa, besteak beste. Auto-erregulazio emozionalaz, eta etsaitasunaren kurban eragiteaz mintzo da aditua.

Hurrengo artikulu batean azalduko dugu zehatzago gatazkak abordatzeko gurpila zer den.