Ez da erraza izaten ari pandemia garaian amatasuna: haurdunaldi aurretik hazierara trabak eta babes gabezia handia sentitzen ari dira emakume asko. Aurrez zeuden oinarrizko beharren hutsuneak agerian geratu dira. 

Osasun sistemaren gabeziak eta gainkarga dela eta oinarrizkoak diren prozesuetan bakardadea eta beldurra sentitzen ari dira familia asko. Aurrez aurreko kontsultak minimora gutxitu dira (edo gutxiagora zenbaitetan), askotan bakarrik joan behar izaten ari dira haurdun dauden emakumeak (eta tamalez zerbait ongi ez dagoela edo haurra hil dela bezalako berriak bakardadean bizitzen ari dira), erditzeetan etengabe aldatzen diren protokoloak (orain gutxi El Parto Es Nuestro elkarteak Gurutzetako ospitaleko protokoloa salatu du epaitegietan adibidez ama eta haurrak arrazoirik gabe banatzeagatik), ezjakintasuna eta zenbaitetan artatzen ez dituztenaren bizipen gogorrak biderkatzen ari dira egunez egun. 

Gera bedi argi osasun sistemaren gainkargaren ardura kudeatzaileena dela eta egunero egunero guztion osasunaren alde lanean etengabe diharduten profesional asko ditugula sistemak merezi ez duen konpromisoarekin lanean. Eskerrik beroenak txoko honetatik zuoi guztioi. 

Baina ez da erraza amatasuna pandemian. Azken asteetan edoskitzeetan laguntza eskatu didaten familiek ez dute jaso behar zuten arreta: tratamendua jarri ez dieten mastitis larriak (kirofanoan amaitzera arte), mina eta pisu arazoak dauden familiak oso argia den frenilloarekin “dena ongi dago” mezuarekin (hipogluzemiak ospitalera eraman arte), behi esnearen proteinari intolerantzia izatearen sintoma nahiko agerikoak dituen haurren gurasoek deribazioa behin eta berriro eskatu beharra “lasaitu behar zara” mezuarekin…

Ez, amek ez dugu haurrei gertatzen zaienaren errua. Ez, intolerantzia bat, pisu baxu bat, esnatzea eragozten duen ahultasuna edo mastitisa ez dira sendatzen ama lasaituta. 

Osasun sisteman emakumeok jasotzen dugun tratua desberdina da gizonek jasotzen dutenarekin alderatuta. Artikulu hauetan informazio gehiago duzu gaia interesgarria bazaizu: 

https://aldizkaria.elhuyar.eus/gai-nagusiak/genero-bereizketa-medikuntzan/

Areagotu egiten da tratu bereizketa eta “urduri zaude” etiketa ama zarenean. Areagotu egiten da etiketa hori pandemia garaian. 

Ez da erraza pandemian haurdun egotea, pandemian erditzea eta pandemian ama izatea. 

Orain egun gutxi Espainiar Estatuan indarkeria obstetrikoa arautzeko asmoa dutela jakin dugu. Balio beza lege berri horrek emakumeok bizitzen ditugun indarkeriak murrizteko. Balio dezala lege horrek “urduri zaude” hori apurtu eta beharrezkoa den arreta jasotzeko. Eta balio dezala lege horrek egunero emakume, haur eta gizonen zein familien ongizate fisikoa eta emozionala kontuan harturik lan egiten duten profesionalek merezi duten errekonozimendua eta babesa jasotzeko. 

Pandemian ama izatearen abenturan baldin bazaude gogoratu:

– Prozesu guztietan informazioa jasotzeko eskubidea duzu.

– Zu zeu zara prozesu bakoitza baimendu behar duena informazio guztia jaso ondoren.

– Erditzean ez dago haurrarengandik banatu beharrik premiazkoa den osasun behar larririk ez badago. Covid19 PCR+ izateagatik ere ez ongi bazaudete.

– Edoskitzeak ez du minik ematen, mina badago zerbait gaizki dago.

– Egin beharrezkoak iruditzen zaizkizun kontsultak arazorik sumatzen baduzu.

Bidea ez da erraza baina ez dugu pandemiaren izenean osasun arloan eskubide galera eta tratu txarra merezi. Pandemia garaian bizitza ere bada, distantzia fisikoa, osasun neurriak eta higienea zainduz, amatasuna ederra izan daiteke eta.