Buruko zorriak –izen zientifikoa pedikulosia dute– intsektuak dira, eta ez dira osasunerako arriskutsuak ez baitute gaixotasunik transmititzen. Gogaikarriak dira, oso kutsakorrak, erresistentean eta kentzen zailak, baina ez arriskutsuak. 3-12 urteko ikasleen artean maiz agertzen dira, ilea garbi dagoen edo ez alde batera utzita. Espainiako Pediatria Elkartearen estatistiken arabera, ikasgeletako prebalentzia %25ekoa da. Bartzeak, bitartean, zorriak erruten dituzten arrautzak dira. Ezberdintasuna xehetasunez azalduko dugu datozen lerroetan.

Zer dira zorriak?

Zorria hegorik ez duen intsektu bat da, beraz, ez du ez hegan ez saltorik egiten. Gizaki baten burutik kanpo, ordu gutxi batzuk baino ez da bizi. Manual de supervivencia para piojos liburua idatzi zuen Berta Paramok zorrien inguruan eta han gogora ekartzen du seme-alaben ile-larruan dauden zorriak hiru zatitan banatzen direla: burua –bi antena eta bi begi–, toraxa –sei hanka txiki azazkalekin, ileari ondo eusten diotenak– eta sabelaldea –azken zatian genitalak daude–.

Zenbat neurtzen du zorri batek?

Zorriak ñimiñoak dira, eta horregatik dira hain zailak atzemateko. Sesamo-hazi baten tamaina dute gutxi gorabehera. Zorri arrek 2,1 mm eta 2,6 mm artean neurtzen du; zorri emeek, berriz, 2,4 mm eta 3,3 mm artean.

Zer dira bartzak eta zenbat neurtzen dute?

Bartzak 0,8 mm neurtzen du eta zorri emeak erruten duen arrautza da –egunean 7 eta 10 arrautza artean erruten ditu–. Ileari itsasten dizkio uretan disolbatu ezin daitekeen eta itsasgarriaren antzeko substantzia batekin. Arrautza biziek –enbrioiarekin– kolore gris gelatinosoa dute eta buruko ile-larrutik gertu daude –3 edo 4 mm-ra–, beroak inkubazioak laguntzen duelako. Handik zazpi egunera, gutxi gorabehera, eklosionatu eta zorriak jaiotzen dira.

Nola kendu bartzak

Bartzak hain txikiak direnez, oso zaila da ikustea; eta kentzea zer esanik ez. Batzuetan, errazago kentzen dira depilatzeko pintza zorrotzekin –baita azazkalekin ere, luzeak badituzu–, bartzak kentzeko pintza edo orraziekin baino.