Askotan lotu izan da dislexia haurrekin, baina helduek ere pairatu dezakete. Hori ardatz hartuta hurrengo artikulua idatzi du Maider Egino logopedak Puntua aldizkarian eta gure erabiltzaileekin partekatzea egokia iruditu zaigu.

Dislexiaz irakurtzen dugunean, berehala haurrengan pentsatzen dugu. Hala ere, ahaztu egiten zaigu helduek ere pairatzen dutela. Adin goiztiarretan dislexia detektatzen ez denean, bilakaera hori helduongan oraindik ere ageri da. Izan ere, badago mito bat dislexia adinean aurrera egin ahala konpontzen edo desagertzen dela dioena. Hori posible da, soilik, behin diagnostikatu ondoren, trebetasun jakin batzuk lehenbailehen lantzen badira.

Bi dislexia mota daude: eskuratutakoa eta ebolutiboa. Eskuratutako dislexia garuneko lesio batek eragin dezake. Aitzitik, dislexia ebolutiboa jaiotzatik agertzen da eta garatzeko joera du.

Nola jakin dislexia dudan?

Dislexia ebolutiboan zentratuta, pertsona dislexiko orok betetzen duen oinarrizko eta funtsezko puntua honako hau izan ohi da: ohiko instrukzio baten bidez behar bezala irakurtzen eta idazten ikasteko zailtasun iraunkor eta larria izatea. Beraz, dislexia ebolutiboa hizkuntza idatziarekin kontaktua hasten denean gertatzen da.

Orduan, pertsona bat dislexiko “ebolutiboa” izan liteke, eskolatze normalizatua jaso nahiz beste arlo batzuetan
aditua dela uste arren, oso ikasle txarra izan bada eta irakurtzen nahiz idazten behar bezala ikastea asko kostatu bazaio, besteak beste. Gaur egun, esku-hartze zehatzik jaso ez bada eta irakurtzeko ohitura ona hartu ez bada, oso astiro irakurri eta idatziko du; beharbada, akatsekin, eta nahikoa kostatuko zaio irakurtzen duena ulertzea, baita pentsatzen duena idatziz adieraztea ere.

Dislexia ebolutiboaren ondorioak

Hona hemen dislexia ebolutiboaren ondorioak:

  • Eskuina eta ezkerra nahastu.
  • Informazioa buruz ikasteko zailtasuna.
  • Irakurtzeko eta idazteko arazoak.
  • Irakurritakoa ulertzeko zailtasunak.
  • Norbaitekin komunikatzean hitz egokiak aurkitzeko eragozpenak, etab.

Dislexiaren adierazpen horiek guztiak lehenbailehen jakinarazi behar zaizkio profesional bati. Ez da gomendatzen sintomei jaramonik ez egitea, nahasmendu horrek frustrazioa, autoestimu txikia eta arazoak eragiten baititu lanean.

Nola zuzendu helduen dislexia?

Heldu dislexikoaren arazoak beti larriagoak izango dira, haurtzaroan tratamendu zuzentzaile egokia jaso ez badu. Horregatik, hobe da lehenbailehen neuropsikologian edo logopedian espezializatutako pertsona batengana jotzea.

Lasaitasun handiz irakurtzea, irakurtzen dena ulertzen ari den egiaztatzeko edo hitz konplexuak sinonimoekin ordezkatzeko, esaterako, nahasmendu hori duten pertsonek erabili ohi dituzten estrategiak dira. Dislexiak arreta-aldiak laburragoak izatea eragiten duenean, hori kudeatzeko tresnak ere badaude. Hala ere, profesional baten laguntza ezinbestekoa da.

Dislexia duten helduen arazoa zuzentzeko, kontuan hartu behar dira ondoren zerrendatutako alderdiak: hala nola bere zailtasunengatik gutxiago edo lotsatuta sentitzeak eragiten dizkion segurtasun eza eta
arazo emozionalak; irakurketaren arintasunik eza, zehaztasunari eta abiadurari dagokienez; irakurritakoa ulertzeko zailtasuna; ortografia-akatsak; ideiak idatziz adierazteko zailtasuna; denbora- edo espazio- antolamendurik eza;edota ahozko adierazpideak nahiz hiztegia zabaltzeko zailtasunak.

Dislexiak, gaur egun, sendabiderik ez badu ere, azter daiteke. Horrela, dislexia duten pertsona helduak hobekuntza txikiak ikusten hasi ahal izango dira, hartara, autoestimua handitzeko eta beren buruaz seguruago sentitzeko.