Eskola publikoa da Allende Salazar eta ezinbestekoa izan da zenbait faktorek bat egitea jangelako eredu aldaketa posible egiteko. Alde batetik eskola komunitate osoaren inplikazioa, eta bestetik Eusko Jaurlaritzaren Hezkuntza Departamentuaren bi urterako baimena. Satisfakzio maila handia dela diote guraso elkarteko ordezkariek.

14202719_544553465739616_7480265897577566569_n-1

Jangela eredu berriarekin eman diote hasiera ikasturteari Gernikako Allende Salazar Herri Eskolan. Lehen eta Bigarren Hezkuntzako ikastetxea da, eta jangela zerbitzuak 650 erabiltzaile ditu. Guraso elkarteak egin du posible eredu aldaketa, baina eredugarritzat jotzen dute komunitate osoaren inplikazioa: ikastetxeko zuzendaritzarena, jangelako begiraleena, eta batez ere sukaldeko langileena. “Benetako protagonistak beraiek dira”, ziurtatzen du guraso elkarteko ordezkari Dabid Zelaia-Zugadik.

Kezkatuta hasieratik

Duela hiruzpalau urte hasi ziren Allende Salazar ikastetxeko guraso elkartean elikaduraren gaiarekin lanean. “Bi lan esparru ikusi genituen: hamaiketakoa eta jangela. Hasiera batean hamaiketako osasuntsuak bultzatzea erabaki genuen. Sortu genuen Osasunaitor izeneko pertsonaia eta bost urtera arteko umeekin egin genuen lan. Helburua izan zen hamaiketakorako ogia eta sagarrak sartzen ohikoak ziren gailetak ordezkatzeko”.

Lehenengo esperientzia horren ostean jangela zerbitzuan zelan eragin aztertzen hasi ziren. Hiru helburu argi zituzten buruan: umeek osasuntsuago eta garaian garaikoa jatea, bertako ekonomia bultzatzea eta gurasoek seme-alaben elikadura prozesuan parte hartzea. “Egoera aztertzen hasi ginen, txostenak idazten eta eskura genituen aukerak baloratzen. Horretan geundela Eusko Jaurlaritzaren proiektu pilotu batean parte hartzeko aukera paregabea etorri zen”, azaltzen du Zelaia-Zugadik. “Laguntza baino gehiago proiektu pilotu honekin lortu duguna da Eusko Jaurlaritzaren baimena eredu berri bat probatzeko”.

Sukaldea eskolan

Lau ikastetxe publiko sartu dira Eusko Jaurlaritzaren proiektu pilotu horretan: Markinako Beheko Benta, Gernikako Allende Salazar eta Mungiako eta Orduñako eskolak. “Bete beharreko baldintzetako bat zen sukaldea egotea eskolan, eta eskolan bagenuen aurretik ere. Hor daude Lakuak ordaindutako funtzionario batzuk. Horrek berdin jarraitzen du. Lehen, ordea, catering enpresa batek prestatzen zituen menuak, eta ekartzen zituen elikagaiak. Orain, guk egiten dugu lan hori. Eta guztia ume bakoitzak otorduko ordaintzen duen 4,60 eurorekin. Kuota hori ez da ukitu. Zein da sekretua? Guk ez dugula diru irabazi asmorik. Ez dugu ezer amortizatu behar eta elikagaiak %20, %30 edo %40 gehiago ordain ditzakegu. Aurrekontuaren diru zati handiagoa bideratzen dugu elikagaietara”.

Lan frenetikoa

Aurreko urtea lan handiko ikasturtea izan zen Allende Salazar Herri Eskolako komunitate osoarentzako. “Aurre-txostenak egin, landa garapenerako teknikariei laguntza eskatu, baserritarrekin egon, nutrizionistekin… Hori guztia aurre-proiektu bat idazteko”, azaltzen du Zelaia-Zugadik. Gero etorri zen urte osoko menuak gertatzea, garaiko eta tokiko elikagaiak lortzeko lehiaketa publikoa egitea, eta abar. “Ikasturte osorako behar ditugun elikagaien zerrenda egin genuen eta loteka antolatu. Guztira hamabi lote. Eta lehiaketa bat antolatu genuen hornitzaileak aukeratzeko. Barazkiak eta frutak inguruko bost baserrik osatu duten elkarte batetik jasotzen ditugu, esnekiak gertuko beste baserri batetik, okela gorria Busturiatik, txerrikia eusko labelduna da, arraina Ondarruko portutik ekartzen digute astean bitan, ogia bertako okindegi ekologiko batetik…”. Koordinazio lanak egiteko Allende Salazar ikastetxeko guraso elkarteak pertsona bat dauka jardunaldi erdian lanean.

Satisfakzio maila handia

Irailean jarri dute martxan jangela zerbitzu berria, eta oraindik ere zenbait egokitzapen egiten ari direla aitortu digu Zelaia-Zugadik. “Baina esan daiteke satisfakzio maila handia dela. Printzipioz bi urterako proiektu bat da, beraz ezin dezakegu esan helburua lortuta dagoenik, baina pausu handia eman dugulakoan gaude. Gure seme-alabek garaian garaikoa eta ekologikoa jaten dute eta gaiak zentralitatea hartu du eskolan. Emaitza ikusten ari gara”. Aldaketa handiena elikagaien kalitatean eta prestatzeko eran dagoela dio. “Bi urte barru balorazio bat egingo digute proiektua zelan joan den baloratzeko. Ahalik eta indartsuen iritsi nahi dugu egun horretara”.