Egia da herrien bizigarritasun maila nahiko eskasa dela, eta asko egin behar dugula egoera aldatzeko; halere badaude bestelako aukerak ere eta ez ditugu aprobetxatzen.

Gaur egun gurasook uste dugu haur batek beharrezkoa duela parkera edo ludotekara joatea, bai jolasteko eta bai beste haur batzuekin sozializatzeko, eta urtebete edo birako egunero parkera joaten hasten gara. Zein dira baina haur txikien benetako premiak?

Haurrak oso goiz eskolatu behar izaten ditugu etxean haztea gero eta zailagoa egiten zaigulako; hala, eskolan egun osoa eman duen haur batek handik irtendakoan duen premiarik handiena batez ere gurasoekin eta giro lasaian egotea da.  Eskolan bizi izandako zarata, segurtasun-eza, beste haurrekiko gatazkak… kanporatzeko eta gainditzeko modurik onena gurasoekin lasai eta seguru egotea da. Parkera joanda haurrek gelako haurrekin egoten jarraitzen dute eta ez dute deskonektatzen (guri, ostera, ez litzaiguke burutik pasatu ere egingo gure lankideekin ateratzea). Gainera, ez gara konturatzen sozializatzearen kontua 3 urterekin hasi baino ez dela egiten (eskolan ematen duten denborarekin sobera betetzen da premia hori) eta 6-7 urtera arte ez dutela koadrilarekin egoteko benetako premiarik.

Hori hala izanda, lerro hauen bidez beste aukera batzuk probatzera animatu nahi zaituztet. Herri gehienetan oso hurbil (autoa hartu beharrik gabe) ditugu errekak, zelaiak, pinudiak edo urbanizatu gabeko berdegune txikiren bat. Halako txokoek izugarrizko aberastasuna eskaintzen diete haurrei eta baita guri ere. Guk mendia kirol modura bizi izateko joera daukagu eta haurrak gurekin eramaten ditugunean aulkian eserita eraman ohi ditugu, baina badago beste modu batera esperimentatzeko aukera ere.

Naturan, haurrak berehala geratuko dira halako zomorroari begira, halako loretxoa edo harria hartzen… ama-lurra altxorrez beteta baitago. Matxinsaltoaren edo marigorringoaren abestiak eta ipuinak kontatzen dizkiegu baina ez diegu benetako bizipenik eskaintzen. Lurrean lasai asko jartzen bagara, haurrek min hartzeko beldurrak alde batera utzita, haurrek orduak pasa ditzakete gure inguruan jolas librean, elementuak esperimentatzen, arboletara igotzen, bustitzen, zikintzen, saltatzen… Umeak ondo jantziz gero ez daukagu eguraldia aitzakiatzat jarri beharrik, halako momentuak hartzeko.

Asko dira naturak eskaintzen dituen opariak:

1) Horrela hasitako haurrek ez dute psikomotrizitate ordurik behar, beren gorputzaren mugak eta gaitasunak lurrean bertan, errealitatean, esperimentatzen dituztelako (gomaespumazko koltxonetarik barik), eta horrek izugarrizko segurtasuna ematen die euren buruarengan eta euren gorputzarengan, eta baita erronkei aurre egiteko ekimena ere. Gainera, gu ondoan izanda, berehala jabetuko gara eurak guk uste baino gauza gehiagotarako direla kapaz eta gu ere eurengan fidatzen ikasiko dugu.

2) Naturak dohainik eskaintzen ditu milaka jostailu: egur zati bat ezpata edo pistola bihur daiteke, edo zaldi edo koilara; belarrarekin era guztietako janariak presta daitezke… Jolas sinbolikoaren garaian dauden haurrei gauza xumeak eskaintzea da egin diezaiekegun oparirik onena, euren irudimena landuko dutelako. Gaur egun jostailu oso landuak emateko joera daukagu, jostailuen merkatuak saldu beharra daukalako, baina haurrak kontsumismora eta daukatena ez preziatzera bultzatzeaz gain, irudimenik ez izatera eta jolasten ez jakitera eramaten ditugu.

3) Naturarekin halako harremanean hazten diren haurrek sentikortasun eta kontzientzia handiagoa gara dezakete ingurunearekiko, lurra maitatzera heltzen direlako. Konektatuta sentitzen dira guztiok elikatzen gaituen ama-lurrarekin, eta baita gainerako izaki bizidunekin ere. Zenbat jende dago armiarma bat ikusita izutzen dena? Eta zenbat ume egunero jaten ditugunak (patatak, oilaskoak…) nondik datozen ere ez dakitenak? Deskonexio horrek ondorio larriak ekarri dizkio gure planetari eta guk haurrei bizipen hauek eskainiz gure planeta hobetzen ere lagun dezakegu.

4) Naturak harmonizatu egiten du, orekatu. Denok dakigu eta denok esperimentatu dugu hori. Gaur egun asko aipatzen da haurrak errutina baten barruan haztearen garrantzia, baina errutina bezain garrantzitsua erritmoa da. Erritmo mugitua eta lasaia arnasa bezala txandakatu behar dira, osasuna izango badugu, eta haurrari lasaitasun esperientziak eskaintzen badizkiogu, jakin egingo du zerk egiten dion ondo eta deskantsua behar duenean deskantsua hartzen ikasiko du. Horrela, eskoletan, jangeletan, kaleetan… egunetik egunera gero eta handiagoa egiten ari den agresibitatea gutxitu egingo litzateke.

…

Umeak hazi ahala, beste ume batzuk ere gonbidatu ditzakegu gure irteeretara eta horrela talde txikian aritzeko aukera eskaini. Gozamena da umeak naturan jolasten ikustea, izan ere, harremanak errazagoak dira beti: gatazka gutxiago sortzen dira dena denena delako, errazago hitz egin dezakete euren artean zarata gutxiago dagoelako, errazago negoziatzen dute, lanak banatzen dituzte…

Halako esperientziak eskaintzen badizkiegu, euren barruan sustraituko dira, eta gero 7-8 urtetik aurrera eurek bakarrik, heldurik gabe, bilatuko dituzte. Ederra izango litzateke gure bazterrak jolasean dabiltzan haurrez beteko balira.