PICA (alotrofagia)
Elikagaiak ez diren sustantziak (lurra, papera, kola, izotza, klera, ilea, errautsak, …) era konbultsiboan edo behin eta berriz jan edo miazkatzeko joera dutenen elikadura nahasmenduari deritzo alotrofagia.
Ez gaude ohituta hitz hau entzutera. Ez baita elikadura nahasmendu ohikoena. Eta, egia esan, ni ere ez nago oso jarria gai honetan. Hala ere, azkenaldian hainbatetan tokatu zait honetaz hitz egitea. Batez ere, guraso ingurutan. Beraz, espazio hau aprobetxatuko dut gaitz honen inguruko datu batzuk emateko.
Haurtzaroan eta haurdunaldian elikagaiak ez diren sustantziak ahoratze edo jateko joera bat ager daiteke. Baina ez dugu nahastu behar haurrek gauzak ahora eramateko berezko ekintzarekin. Ez ahaztu era konbultsibo eta jarraian izan behar duela nahasmendu bezala izendatzeko. Gainera, nahasmendu kasuetan, sustantzi konkretu baten zentratu eta ezkutuan jan ohi dute. Elikagaiak ez diren sustantziak ahoratzea ohikoa izan daiteke 18 hile bete arte. Neurtutako datu batzuen arabera, 1-6 urte tarteko haurren %10-30ak badu joera hau. Hala ere, 24 hiletik aurrera, arrarotzat joten da eta nahasmendu baten indikatzailea edo beste aspektu psikologiko batzuen sintoma dela esan daiteke.
Biana garapen neurotipikodunetan, elikatu gabeko haur, haurdun edo nagusitan, ezgaitasun mentala dutenetan, eskizofrenia kasutan, … ere eman ohi da.
Zientzia arloko profesional ezberdinek aztertu dute gai hau, psikologo, nutrizionista, ginekologo, pediatra, hematologo, … eta badirudi ez jakintasun bat nabari dela gaitzaren jatorri eta garapenaren inguruan. Hori dela eta, izendatzerako orduan elikadura nahasmendu bat dela esatea ez da guztiz zehatza izango.
Badirudi geofagia (lurra jatea) dela kasu ezagunena eta ikuspuntu kultural bat izan dezakeela hainbat herrialdetan. Izan ere, bizi iraupenerako beharrezko ditugun mineral batzuk (zinka, burdina, kaltzioa, …) eskuratzeko edo digestio arazoren bat edo beste arintzeko erabili ohi da. Mineralen ekarpena dela eta desnutrizio egoeratan ohikoa da lurra edo karezko hormak jateko tendentzia. Hala ere, onurak baino esanguratsuagoak izan daitezke bereganatu ditzakegun arriskuak.
Nutrizionista baten ikuspuntutik guzti honen arriskua, zera da: ahoratu ohi dena elikagaia ez denez (beraz elikatzeko funtziotik salbuetsita egonik) hainbat gaixotasunen transmisio iturri, intoxikatzeko edo itotzeko arriskutsu izan daitekeela.
Beraz, gure txikiak elikagai ez diren sustantziak ahoratzen ikusten ditugunean ez dago zuzenean alarmarik pizteko beharrik ea nahasmendurik izango duen beldur. Hasiera batean, jarreraren behaketa bat nahikoa izango da, ez baitugu garai honetan ematen den esplorazioarekin nahastu behar.
Espero ekarpen txiki honek interesa piztu izana. Edonolako dudarik edo nahirik balego, erantzuteko gogotsu izango nauzue.
Iruzkinik ez "PICA (alotrofagia)"