Azken urteetan jolasa oinarri izan duten artikulu, elkarrizketa eta gogoeta ezberdinak argitaratu ditugu guraso.eus egitasmoan. Jolas libre eta espontaneoa gure haurrek garatzeko duten tresna nagusi moduan ulertzen dugu, horregatik sortzen digu jakinmina eta berau ulertzeko gogoa. Aldi berean guraso, hezitzaile moduan ere ikasteko balio digu haurren jolasak; behatzeak, ispiluak aurkitzeak, gure mugak zeintzuk diren ere ulertzeak laguntzen digu.

  Itziar Arregi, Itsaso Pagoaga edo Txusma Azkonak kolaboratzaileek jolasa izan dute oinarri artikulu askotan eta beraiekin batera ikasten joan gara guraso.eus egitasmoaren ibilbidean.

Gaurkoan arrisku-jolasen inguruan hausnartu nahi dugu eta honetarako “jugar y jugar” blogeko artikulu bat erabili dugu.

Zer da arrisku-jolasa, nola sustatu eta lagundu

Arrisku-jolasa, haurren bizitzan hain garrantzitsua dena eta galzorian dagoela dirudien jolas mota hori.

Helduak beldurtu egiten gaitu arrisku hitzak, eta guk uste dugu duela urte batzuetatik haurren jolasa gero eta zainduago eta kontrolatuago dagoelako dela.

Haurrak errealitate paralelo bat bizitzen jarri ditugu, itxuraz ona den balizko istripuei aurrea hartzeko edo egoera zailei aurre egitea saihesteko asmoarekin, eta hori egitean, ez gara konturatzen garatzeko guztiz funtsezkoak diren bizipenak kentzen dizkiegula.

Zer esan nahi du arrisku-jolasa?

Haurrek berez eta instintiboki bilatzen dituzten jarduera edo jolas guztiak dira, erronka fisiko bat dakarkienak eta jolasaren amaiera nolakoa izango den ez jakitera  eramaten dituztenak. Hala ere, haurrek identifikatzen dituzte  eta beraien gain hartzen dituzten ala ez erabakitzen dakiten egoerak dira.

Noiz hasten da arrisku-jolasa?


Txikitatik hartzen ditugu arriskuak. Ahoz gorako posiziotik buruz behera joateko biratzeko lehen ariketa egoera guztiz berri eta ezezagun baterako urratsa da, baina miaketa-behar bati erantzunez egiten dute, eta errepikatu egiten dute, erronka berri bat lortu ahal izateko hobetzea lortzen duten arte.

Arriskuak ez du “benetako arriskurik” (peligro) esan nahi

Beraz, ez da zuhurtziagabekeriaren sustapena, ezta ausartegia izateko gonbita ere, eta kontua ez da  benetan arriskutsuak izan daitezkeen egoeretan jartzea.  Baina non dago muga, zer da arrisgu onargarria eta zer da “peligroa” ? Arriskutik bereizteko, Benetao arriskua (peligro)     haurrek ezagutu ezin dituzten egoeretan dago, eta, beraz, helduengandik ikasi behar dute ezinbestean. Adibidez; haur bat zuhaitz bat igotzen ari denean eta helduak puskatuko den adar lehor bat antzeman dezakeenean, baina haurrak ez.

Nola sustatu dezakegu?

Arrisku-jolasaren oinarria haurren gaitasunetan konfiantza izatea da. Nola eraiki konfiantza hori?

Txiki-txikitatik erronka txikiak har ditzaten ahalbidetuz, edo hala egin ez badugu ere gaurtik aurrera  hori eginez. Maria Montessorik esaldi batean laburbiltzen zuen:

“Haurrari berak egin lezakeen ahalegina aurrezten diozunean, bere garapena oztopatzen duzu”

Maria Montessori
*Itzultzaile neuronalaren laguntzarekin itzulitako testua

Hemen guraso.eus ekimenean ” jolasa” oinarri hartuta Itziar Arregi kolaboratzaileari egindako elkarrizketa